W prawie polskim nie występuje bezwarunkowe prawo konsumenta do zwrotu zakupionego towaru. Istnienie tego prawa uzależnione jest od takich czynników, jak np. rodzaj zawartej umowy sprzedaży, istnienie wad w zakupionym towarze.
W przypadku, gdy zakup towaru zostanie dokonany w siedzibie sprzedawcy (w jego sklepie), a towar ten jest zgodny z umową, to co do zasady kupującemu nie przysługuje prawo jego zwrotu. Od zasady tej istnieją jednak następujące wyjątki:
- sprzedawca wyrazi zgodę na zwrot towaru;
- sprzedawca stosuje praktykę, iż w określonym terminie przyjmuje zwroty zakupionego towaru, który jest nieużywany, pełnowartościowy oraz ma nieściągnięte metki.
Natomiast sytuacja przedstawia się odmienne w przypadku, gdy towar został zakupiony poza lokalem przedsiębiorstwa – sklepem sprzedawcy (np. w domu konsumenta) lub na odległość (np. umowę zawarto przez Internet). W powyższych stanach faktycznych dopuszczany jest zwrot zakupionego towaru po spełnieniu szczególnych warunków. Warunki te zostały określone w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy konsument, który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie dziesięciu dni od zawarcia umowy. Do zachowania tego terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. Należy podkreślić, iż ustawodawca expressis verbis zaznaczył, iż nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne). W razie odstąpienia od umowy umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie czternastu dni. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty. Powyższe uprawnienia konsumenta do zwrotu zakupionego towaru dotyczą także umów zawieranych na odległość. Należy jednakże podkreślić, iż prawo zwrotu towaru zakupionego przez Internet dotyczy jedynie przypadku, gdy sprzedawcą jest przedsiębiorca. Natomiast możliwość zwrotu towarów zakupionych przez Internet nie dotyczy towarów sprzedawanych przez osoby fizyczne, które nie prowadzą sprzedaży w ramach swojego przedsiębiorstwa.
W przypadku, gdy zakupiony towar okaże się wadliwy tzn. niezgodny z umową konsumentowi także przysługuje prawo do jego zwrotu. Warunki zwrotu towaru w tej sytuacji określa ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz. 1176 z późn. zm.). Zgodnie z jej przepisami kupujący ma prawo odstąpić od umowy w następujących przypadkach:
- gdy naprawa lub wymiana towaru są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów – przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia;
- gdy sprzedawca nie dokona naprawy lub wymiany towaru w odpowiednim czasie – przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia;
- gdy naprawa lub wymiana towaru narażałaby kupującego na znaczne niedogodności.
Kupujący nie może odstąpić od umowy, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna.
Należy podkreślić, iż kupujący traci powyższe uprawnienia do odstąpienia od umowy, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie zawiadomienia przed jego upływem. Natomiast sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania tego towaru kupującemu. Termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru. Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, strony mogą ten termin skrócić, jednakże nie poniżej jednego roku.
Roszczenia kupującego w przedmiocie zwrotu towaru przedawniają się z upływem roku od stwierdzenia przez kupującego niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Jednakże przedawnienie nie może się skończyć przed upływem dwóch lat od dnia wydania towaru kupującemu. Bieg przedawnienia przerywa zawiadomienie sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Przedawnienie nie biegnie także w czasie wykonywania naprawy lub wymiany oraz prowadzenia przez strony, nie dłużej jednak niż przez trzy miesiące, rokowań w celu ugodowego załatwienia sprawy. Istotnym jest fakt, iż upływ powyższych terminów nie wyłącza wykonania uprawnień wynikających z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, jeżeli sprzedawca w chwili zawarcia umowy wiedział o niezgodności i nie zwrócił na to uwagi kupującego.