Zezwolenie na sprzedaż alkoholu reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 z późn. zm.).
Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży (art. 18 ust. 1 UPrzeAlk).
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu wydaje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy. Wydaje się je oddzielnie na następujące rodzaje napojów alkoholowych:
- do 4,5 % zawartości alkoholu oraz na piwo;
- powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa);
- powyżej 18 % zawartości alkoholu.
Przedsiębiorcy podający lub sprzedający różne mieszaniny napojów alkoholowych na podstawie posiadanych receptur, z wykorzystaniem napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu, są obowiązani do posiadania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych powyżej 18 % zawartości alkoholu.
Zezwolenia na sprzedaż wyżej wymienionych napojów alkoholowych organ zezwalający wydaje po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy.
Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym lub jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych – położonych poza obiektami zajmowanymi przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych – może być prowadzona jedynie za zezwoleniem, a ponadto za zgodą organów wojskowych określonych przez Ministra Obrony Narodowej lub resortu spraw wewnętrznych określonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4 lata, a w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży – nie krótszy niż 2 lata (art. 18 ust. 9 UPrzeAlk).
Wniosek o wydanie zezwolenia
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
- oznaczenie rodzaju zezwolenia;
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania;
- numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej;
- przedmiot działalności gospodarczej;
- adres punktu sprzedaży;
- adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).
Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące dokumenty:
- dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych;
- pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym;
- decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu, o której mowa w art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225).
Wniosek o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych podlega opłacie. Dochody z opłat za zezwolenia powinny być wykorzystywane na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnych Programów, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, i nie mogą być przeznaczane na inne cele.
Prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych
Warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest:
- posiadanie zezwolenia na sprzedaż alkoholu;
- wniesienie opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych;
- zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych;
- w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem, okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego dowodu potwierdzającego dokonanie opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych;
- posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży;
- wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu;
- zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;
- prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy;
- przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa.
Organ zezwalający lub, na podstawie jego upoważnienia, straż gminna lub członkowie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych dokonują kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia.
Cofnięcie zezwolenia
Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych organ zezwalający cofa w przypadku:
- nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności:
- sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw;
- sprzedaży i podawania napojów alkoholowych zawierających więcej niż 18 % alkoholu w ośrodkach szkoleniowych oraz w domach wypoczynkowych;
- nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych;
- powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego;
- wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł;
- przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim;
- popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;
- orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.
Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu (art. 18 ust. 11 UPrzeAlk).
Wygaśnięcie zezwolenia
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu wygasa w przypadku:
- likwidacji punktu sprzedaży;
- upływu terminu ważności zezwolenia;
- zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży;
- zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej;
- niezłożenia oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim lub niedokonania opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w odpowiedniej wysokości i we właściwych terminach.
Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło z przyczyn określonych w pkt 5, może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia.
.
Jednorazowe zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych
Na sprzedaż napojów alkoholowych przedsiębiorcom posiadającym zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych mogą być wydawane jednorazowe zezwolenia. Zezwolenia te wydawane są na okres do 2 dni. Opłata za jednorazowe zezwolenia wnoszona jest na rachunek gminy przed wydaniem zezwolenia w wysokości odpowiadającej 1/12 rocznej opłaty za poszczególne rodzaje zezwoleń.
Przedsiębiorcom, których działalność polega na organizacji przyjęć, zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych mogą być wydawane na okres do dwóch lat.