Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) w przeważającym zakresie weszła w życie z dniem 1 stycznia 1992 r. ustawa ta była wielokrotnie nowelizowana. Składa się ona z 58 artykułów. Do przedmiotowej ustawy dołączone są także 3 załączniki.
Omawiana ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych. Natomiast jej przepisów nie stosuje się do:
- przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej;
- przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach;
- przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn;
- przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy;
- przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich;
- przychodów (dochodów) armatora opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1353 oraz z 2008 r. Nr 209, poz. 1316);
- świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje wszystkie niezbędne kwestie związane z funkcjonowaniem w polskim systemie prawa podatkowego podatku dochodowego od osób fizycznych. Wskazują na to chociażby tytuły rozdziałów w niej zawartych. Są one następujące:
Rozdział I Podmiot i przedmiot opodatkowania;
Rozdział II Źródła przychodów;
Rozdział III Zwolnienia przedmiotowe;
Rozdział IV Koszty uzyskania przychodów;
Rozdział IVa Opodatkowanie stron umowy leasingu;
Rozdział V Szczególne zasady ustalania dochodu;
Rozdział VI Podstawa obliczenia i wysokość podatku;
Rozdział VII Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników;
Rozdział VIII Zeznania podatkowe;
Rozdział IX Zmiany w przepisach obowiązujących;
Rozdział X Przepisy przejściowe i końcowe;
Załącznik Nr I Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych;
Załącznik Nr II Tabela rodzajów i rozmiarów działów specjalnych produkcji rolnej oraz norm szacunkowych dochodu rocznego;
Załącznik Nr III Lista podmiotów, do których zastosowanie mają art. 23 ust. 1 pkt 38c i art. 24 ust. 8a i 8b ustawy.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza rozróżnienie na osoby podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz podlegające ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Pierwszy z nich obejmuje osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby te podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania. Osoby takie podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto istotną kwestią poruszaną w przepisach omawianej ustawy jest łączne opodatkowanie małżonków, a także wspólne opodatkowanie rodziców i ich małoletnich dzieci.