Prawo cywilne

Upoważnienie a pełnomocnictwo

Rozróżnienie na upoważnienie oraz pełnomocnictwo nie ma istotnego znaczenia praktycznego. Istota pełnomocnictwa polega bowiem na upoważnieniu określonej osoby do dokonywania czynności na rzecz i w imieniu osoby, która udzieliła pełnomocnictwa. Osoba ta zwana jest mocodawcą. Pełnomocnik składa własne oświadczenie woli, lecz dokonuje tego w imieniu reprezentowanego przez siebie podmiotu. Czynność prawna dokonana przez pełnomocnika w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego podmiotu.
Co do zasady zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.
Od zasady tej ustawodawca przewidział jednak wyjątki wynikające z:
  1. przepisów ustawy;
  2. właściwości czynności prawnej.
W przypadku pełnomocnictwa umocowanie do działania w cudzym imieniu opiera się na oświadczeniu woli reprezentowanego.
Pojęcie „pełnomocnictwo” może być używane w dwóch znaczeniach. W pierwszym oznacza umocowanie określonej osoby do dokonywania czynności prawnej w imieniu podmiotu reprezentowanego. Natomiast w drugim znaczeniu – pełnomocnictwo to czynność prawna, na której podstawie powstało to umocowanie.
Pełnomocnictwo powstaje w wyniku jednostronnej czynności prawnej, której jest oświadczenie woli mocodawcy. Natomiast dla jego skuteczności przepisy prawa nie wymagają oświadczenia pełnomocnika, że pełnomocnictwo to przyjmuje.
Dla rozróżnienia pełnomocnictwa od upoważnienia istotne znaczenie ma zakres czynności, do których dana osoba została umocowana.
Ustawodawca wyróżnił trzy rodzaje pełnomocnictw:
  1. pełnomocnictwo ogólne;
  2. pełnomocnictwo rodzajowe;
  3. pełnomocnictwo szczególne.
Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Powinno być ono pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
Pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do dokonywania czynności prawnych określonego rodzaju. Przepisy prawa nie wymagają szczególnej formy, w której pełnomocnictwo to powinno zostać udzielone. Jednakże, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
Natomiast pełnomocnictwo szczególne to pełnomocnictwo dla dokonania konkretnej czynności prawnej. Jeżeli chodzi o formę tego pełnomocnictwa to konieczne jest odwołanie się do poczynionych wyżej uwag dotyczących formy pełnomocnictwa rodzajowego.
W treści pełnomocnictwa powinno znajdować się wskazanie osoby pełnomocnika, mocodawcy,  a także zakresu czynności, do których dokonywania pełnomocnik jest umocowany.
Upoważnienie zdefiniować można jako oficjalne uprawnienie podmiotu, który jest upoważniany do występowania w imieniu podmiotu upoważniającego  i wykonywania za niego określonych zadań. W treści upoważnienia powinno się wskazać osobę upoważnianą oraz osobę upoważniającą. Ponadto powinno się także określić zakres czynności, których dokonanie objęte jest upoważnieniem.
Rozróżnienie na upoważnienie oraz pełnomocnictwo dotyczy zasadniczo jedynie sfery semantycznej. Natomiast z punktu widzenia praktycznego istotne znaczenie ma zakres czynności, do dokonania których pełnomocnik oraz osoba upoważniona zostali umocowani. Zarówno z treści dokumentu pełnomocnictwa, jak i upoważnienia powinien wynikać zakres czynności, do dokonania których dana osoba zostaje umocowana.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *