Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wskazuje umowy dotyczące spadku, których zawieranie jest dozwolone.
Co do zasady umowa o spadek po osobie żyjącej jest nieważna (art. 1047 k.c.).
Od powyższej zasady ustawodawca przewidział jednak wyjątki.
Dopuszczalne jest zawarcie umowy przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą na mocy, której spadkobierca zrzeka się dziedziczenia po spadkodawcy. Dla umowy tej przepisy prawa zastrzegają formę aktu notarialnego (art. 1048 k.c.).
Spadkobierca ustawowy, który zrzekł się przez umowę z przyszłym spadkodawcą dziedziczenia po nim, może dziedziczyć po tym spadkodawcy na podstawie sporządzonego przez niego testamentu (Uchwała SN z dnia 15 maja 1972 r., III CZP 26/72).
Na podstawie art. 1049 § 1 k.c. zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.
Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa ta powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 1050 k.c.).
Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego (art. 1051 k.c.).
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do zbycia spadku przenosi spadek na nabywcę, chyba że strony inaczej postanowiły. Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej spadek następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do zbycia spadku, ważność umowy przenoszącej spadek zależy od istnienia tego zobowiązania. Umowa zobowiązująca do zbycia spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej spadek, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do zbycia spadku.
Zbycie spadku, jak również udziału w spadku bez zachowania formy notarialnej jest nieważne (art. 1052 § 3 k.c.). Natomiast oświadczenia spadkobiercy w postępowaniu działowym, że przekazuje swój udział w spadku innemu spadkobiercy, nie można uznać za zbycie spadku, lecz za wniosek uczestnika postępowania wyrażający jego wolę co do sposobu dokonania działu przez sąd (Postanowienie SN z dnia 3 października 1980 r., III CRN 180/80).
Nabywca spadku wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy (art. 1053 k.c.).
Przepisy prawa nakładają na zbywcę spadku obowiązek wydania tego, co wskutek zbycia, utraty lub uszkodzenia przedmiotów należących do spadku zostało uzyskane w zamian tych przedmiotów albo jako naprawienie szkody, a jeżeli zbycie spadku było odpłatne, także do wyrównania ubytku wartości powstałego przez zużycie lub rozporządzenie nieodpłatne przedmiotami należącymi do spadku. Zbywcy przyznane zostało natomiast uprawnienie do żądania od nabywcy zwrotu wydatków i nakładów poczynionych na spadek.
Nabywca spadku ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe w tym samym zakresie co zbywca. Ich odpowiedzialność względem wierzycieli jest solidarna (art. 1055 § 1 k.c.).
W braku odmiennej umowy nabywca ponosi względem zbywcy odpowiedzialność za to, że wierzyciele nie będą od niego żądali spełnienia świadczeń na zaspokojenie długów spadkowych.
W razie zbycia spadku spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne poszczególnych przedmiotów należących do spadku.
Na podstawie art. 1057 k.c. korzyści i ciężary związane z przedmiotami należącymi do spadku, jak również niebezpieczeństwo ich przypadkowej utraty lub uszkodzenia przechodzą na nabywcę z chwilą zawarcia umowy o zbycie spadku, chyba że umówiono się inaczej.