Od 7 marca 2011 r. obowiązują nowe zasady udostępniania danych osobowych. Tego dnia weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926 z późn. zm.). Nowelizacja ta uchyliła przepis art. 29 UOchDan, który do tej pory regulował udostępnianie danych osobowych. W Wyniku uchylenia wskazanego przepisu powstała luka w prawie w zakresie określenia zasad i podstaw udostępniania danych osobowych.
Dla określenia, czy udostępnienie danych osobowych jest dopuszczalne należy odwołać się do przepisu art. 23 UOchDan. Zgodnie z tym przepisem udostępnienie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy:
- osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę;
- jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa;
- jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą;
- jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego;
- jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a udostępnianie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą.
Ponadto dane osobowe podlegają udostępnieniu osobom lub podmiotom, które upoważnione są do ich otrzymania na podstawie regulacji, które zawarte są w przepisach szczególnych.
Należy podkreślić, iż wobec uchylenia przepisu, który wskazywał podstawę udostępnienia danych osobowych, podstawa ta nie jest expressis verbis wskazana w przepisach prawa. W związku z powyższym w doktrynie dominuje pogląd, iż dane osobowe mogą być udostępnianie na podstawie umowy lub wniosku.
Podstawą udostępnienia danych osobowych jest umowa lub wniosek.
Jednakże w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę fakt, czy udostępnienia danych osobowych jest w ogóle dopuszczalne. Dopuszczalność udostępnienia tych danych ocenia się na podstawie wskazanego wyżej przepisu art. 23 UOchDan. Dopiero później można złożyć wniosek o udostępnienie danych osobowych lub zawrzeć umowę dotyczącą przedmiotowej kwestii. Umowa taka lub wniosek powinny zawierać co najmniej:
- wskazanie danych, które mają zostać udostępnione;
- określenie celu udostępnienia danych;
- wskazanie sposobu udostępnienia danych.
Należy podkreślić, iż na administratorów danych osobowych, którzy będą chcieli je uzupełnić nałożony został obowiązek szczególnej staranności. Muszą oni dokonać głębokiej analizy i interpretacji obowiązujących przepisów, aby dokonać udostępnienia przedmiotowych danych zgodnie z przepisami prawa.
Do dać należy także, iż zgodnie z przepisem art. 51 UOchDan kto administrując zbiorem danych lub będąc obowiązany do ochrony danych osobowych udostępnia je lub umożliwia dostęp do nich osobom nieupoważnionym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Odpowiedzialność karną na podstawie art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 101, poz. 926 ze zm.), za opublikowanie w materiale prasowym danych osobowych (np. adresu) wbrew zakazowi określonemu w art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.), ponosi redaktor naczelny jako osoba ustawowo obowiązana do ochrony tych danych (Wyrok SN z dnia 2 października 2006 r., V KK 243/06).