Prawo cywilne

Przyjęcie lub zapłata weksla przez wyręczenie

Przyjęcie lub zapłata weksla przez wyręczenie uregulowana jest w ustawie z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37, poz. 282 z późn. zm.).
Można wskazać następujące ogólne zasady wyręczenia:
  1. wystawca, indosant lub poręczyciel mogą wskazać osobę, która ma przyjąć albo zapłacić weksel w potrzebie;
  2. weksel można przy zachowaniu warunków określonych w przepisach prawa przyjąć lub zapłacić przez wyręczenie na rzecz któregokolwiek dłużnika, przeciw któremu może być wykonywane zwrotne poszukiwanie;
  3. wyręczycielem może być każda osoba trzecia, nawet trasat lub osoba, już zobowiązana z weksla, z wyjątkiem akceptanta;
  4. o wyręczeniu wyręczyciel jest obowiązany zawiadomić w ciągu dwóch dni powszednich osobę, którą wyręcza; jeżeli wyręczyciel terminu tego nie zachowa, odpowiada za szkodę, spowodowaną przez swoje niedbalstwo, tylko do sumy, na jaką weksel jest wystawiony.
Przyjęcie weksla przez wyręczenie
Przyjęcie przez wyręczenie może nastąpić we wszystkich przypadkach, gdy posiadacz weksla, co do którego nie istnieje zakaz przedstawienia do przyjęcia, ma prawo zwrotnego poszukiwania przed terminem płatności (art. 56 PrWeks).
Jeżeli na wekslu wskazano osobę, która ma weksel przyjąć lub zapłacić w potrzebie w miejscu płatności, posiadacz nie może przed terminem płatności wykonać zwrotnego poszukiwania przeciw temu, kto wskazał tę osobę, i przeciw następującym po nim dłużnikom, chyba że przedstawił weksel osobie wskazanej i że odmówienie przez nią przyjęcia stwierdzone zostało protestem. W innych przypadkach wyręczenia posiadacz może nie zgodzić się na przyjęcie przez wyręczenie. Jeżeli jednak zgodzi się na nie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przed terminem płatności przeciw temu, na czyją rzecz nastąpiło przyjęcie przez wyręczenie, i przeciw następującym po nim dłużnikom.
Przyjęcie przez wyręczenie należy umieścić na wekslu. Podpisuje je wyręczyciel. Przyjęcie powinno wskazywać, na czyją rzecz wyręczenie nastąpiło. W braku tej wskazówki przyjęcie uważa się za udzielone na rzecz wystawcy.
Akceptant przez wyręczenie odpowiada wobec posiadacza oraz indosantów, następujących po wyręczonym, tak samo, jak ostatni.
Należy podkreślić, iż pomimo przyjęcia przez wyręczenie wyręczony i jego poprzednicy mogą za zwrotem sumy, oznaczonej w art. 48 PrWeks, żądać od posiadacza wydania weksla oraz protestu i rachunku pokwitowanego, jeżeli je sporządzono.
Zapłata weksla przez wyręczenie
Zapłata przez wyręczenie może nastąpić we wszystkich przypadkach, w których można dochodzić zwrotnego poszukiwania po terminie płatności weksla lub przed tym terminem (art. 59 PrWeks).
Zapłata przez wyręczenie obejmuje całą sumę, którą miałby zapłacić wyręczony. Uważa się ją za dokonaną najpóźniej następnego dnia po ostatnim dniu wyznaczonym dla protestu z powodu niezapłacenia.
Jeżeli weksel przyjęty przez wyręczenie osoby, mającej zamieszkanie w miejscu płatności albo jeżeli osoby, mające zamieszkanie w tym samem miejscu, wskazano jako mające płacić w potrzebie, posiadacz przedstawi weksel wszystkim tym osobom i w razie nieuiszczenia zapłaty przez wyręczenie, dokona protestu z powodu niezapłacenia najpóźniej nazajutrz po ostatnim dniu, ustanowionym dla protestu.
W razie niedokonania protestu w tym czasie ten, kto wskazał adres w potrzebie lub na czyją rzecz nastąpiło przyjęcie, jak również następujący po nim indosanci wolni są od odpowiedzialności.
Na podstawie art. 61 PrWeks posiadacz weksla, który odmawia przyjęcia zapłaty przez wyręczenie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przeciw tym, którzy byliby zwolnieni.
Zapłatę przez wyręczenie stwierdza się pokwitowaniem na wekslu, oznaczając osobę, na której rzecz zapłaty dokonano. W braku takiego oznaczenia uważa się, że zapłaty dokonano na rzecz wystawcy. weksel i protest, jeżeli był dokonany, wręczyć należy płacącemu przez wyręczenie.
Płacący przez wyręczenie nabywa prawa, wynikające z weksla, przeciw wyręczonemu i przeciw tym, którzy wobec wyręczonego odpowiadają z weksla. Nie może on jednak dalej weksla indosować (art. 63 PrWeks).
Indosanci, następujący po wyręczonym, są zwolnieni.
W razie zbiegu kilku ofiarujących zapłatę przez wyręczenie, pierwszeństwo należy się temu, kto przez zapłatę zwalnia największą liczbę dłużników. Kto wbrew temu, mimo świadomości stanu rzeczy, płaci przez wyręczenie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przeciw tym, którzy byliby zwolnieni.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *