Przedawnienie kredytu bankowego regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Do terminu przedawnienia kredytu zastosowanie będzie miał artykuł 118 tego kodeksu. Wynika to z faktu, iż roszczenie banku o zwrot kredytu bankowego związane jest z prowadzoną przez bank działalności gospodarczą. Zatem jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Termin przedawnienia roszczeń banku o zwrot kredytu bankowego wynosi 3 lata.
Należy podkreślić, iż wyżej wskazany termin przedawnienia roszczeń z kredytu bankowego ma zastosowanie także w sytuacji, gdy kredytobiorcą jest konsument. Wynika to z faktu, iż bank udziela tego kredytu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.
Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli gdy minął termin jego płatności. Zatem poszczególne raty kredytu przedawniają się po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym rata powinna zostać spłacona zgodnie z zawartą umową kredytową, w związku z czym okres przedawnienia biegnie tu oddzielnie w stosunku do każdej z rat (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2009 r., II CSK 625/08).
Bank ma jednakże prawo wypowiedzieć zawartą umowę kredytową w przypadku, gdy kredytobiorca nie dotrzymuje warunków udzielenia kredytu lub gdy utracił on zdolność kredytową. Jako niedotrzymanie warunków udzielenia kredytu należy bezspornie uznać niepłacenie rat w terminie. Zgodnie z art. 75 ust. 1 Prawa bankowego (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) termin wypowiedzenia umowy kredytu wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy – 7 dni, chyba że w umowie przewidziano dłuższy termin W razie wypowiedzenia umowy kredytu przez bank całość kredytu, który nie został do tej pory spłacony staje się wymagalna, a raty, które pozostały do spłaty stają się natychmiast wymagalne.
Roszczenie banku o zwrot kredytu bankowego może w określonych sytuacjach przedawniać się z upływem 10 lat.
Dotyczy to przypadku, gdy bank wszczął postępowanie sądowe w przedmiocie dochodzenia roszczeń poprzez wystąpienie z pozwem lub złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. W powyższej sytuacji roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat 10, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy (art. 125 § 1 k.c.).
Nie można zapominać także o tym, iż termin przedawnienia roszczeń może ulec przerwaniu. Zgodnie bowiem z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się:
- przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
- przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
- przez wszczęcie mediacji.
Po upływie trzyletniego terminu przedawnienia kredytobiorca może powołać się na zarzut przedawnienia odmawiając spłaty kredytu bankowego w przypadku, gdy nie wystąpiły okoliczności powodujące przerwanie biegu przedawnienia, a także roszczenie banku nie zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu.