Podwójne opodatkowanie

Podwójne opodatkowanie to dwukrotne opodatkowanie tego samego przedmiotu opodatkowania. Wyróżnia się zewnętrzne podwójne opodatkowanie oraz wewnętrzne podwójne opodatkowanie.

Zewnętrzne podwójne opodatkowanie dochodów ma miejsce wówczas, gdy ten sam dochód jest obłożony podatkiem w dwóch różnych krajach. Sytuacja taka występuje np. w przypadku, gdy dana osoba wyjechała ze swojego ojczystego kraju i pracuje za granicą, ma ona wówczas obowiązek płacić podatek od dochodów zarówno w kraju, w którym pracuje, jak i w kraju, którego jest obywatelem. Zewnętrzne podwójne opodatkowanie występuje także w przypadku firmy zarejestrowanej w Polsce, która uzyskuje dochody np. z zagranicznych lokat bankowych. Ma ona wówczas obowiązek płacić podatek od tych dochodów w dwóch krajach.

Ograniczony obowiązek podatkowy występuje w kraju, w którym osiągane są dochody i ogranicza się on jedynie do przychodów uzyskanych w tym kraju. Natomiast nieograniczony obowiązek podatkowy obejmuje całość osiągniętych przez podatnika dochodów niezależnie od tego, w jakim kraju zostały one uzyskane. Obowiązek ten występuje w kraju rezydencji podatnika. Krajem tym jest państwo, w którym znajduje się tzw. centrum interesów życiowych podatnika. Zalicza się do nich np. posiadanie domu, przebywanie przez większość dni w roku.

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mają z reguły charakter dwustronny. Rzadko zdarza się by były to umowy wielostronne.

W umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania Polska stosuje dwie metody. Pierwszą z nich jest metoda wyłączenia z progresją (zwolnienia podatkowe). Natomiast drugą – metoda zaliczenia proporcjonalnego (kredyt podatkowy). W pierwszej ze wskazanych wyżej metod państwo zwalniające określony dochód z opodatkowania, pomimo tego uwzględnia go przy ustalaniu progów podatkowych dla pozostałych dochodów. Metoda kredytu podatkowego polega zaś na tym, iż liczy się podatek od łącznej sumy dochodów uzyskanych przez podatnika zarówno w Polsce, jak i za granicą. Następnie od uzyskanego podatku odejmuje się podatek zapłacony w innym państwie. Należy jednakże podkreślić, iż kwota podatku podlegającego odliczeniu nie może przewyższać kwoty podatku, która przypada proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą. Oznacza to, iż podatnik nie może zredukować podatku, który zobowiązany jest zapłacić w Polsce przez wykorzystanie faktu, iż pracuje w kraju, w którym obowiązują wyższe podatki niż w Polsce.

Wewnętrzne podwójne opodatkowanie ma miejsce wówczas, gdy np. określony dochód opodatkowany jest dwukrotnie przez fiskus danego kraju. Może ono dotyczyć podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, VAT-u i akcyzy.