Darowizna uregulowana jest w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jest to umowa, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Przepisy prawa expressis verbis wskazują przypadki, w których darczyńca może odwołać darowiznę. Jeżeli chodzi natomiast o podważenie umowy darowizny to trzeba odwołać się do ogólnych reguł dotyczących ważności czynności prawnej zawartych w Kodeksie cywilnym.
Nieważna jest umowa darowizny sprzeczna z ustawą, mająca na celu obejście ustawy, a także sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Ponadto zgodnie z przepisem art. 82 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.
Ustalenie nieważności umowy z tej przyczyny, że jedna ze stron złożyła oświadczenie woli w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji (art. 82 k.c.), jest dopuszczalne także po śmierci tej strony, jeżeli materiał zebrany w sprawie wystarcza do udowodnienia, że stan taki istniał w chwili składania oświadczenia woli. Należący do kręgu spadkobierców ustawowych po osobie, która złożyła w takich okolicznościach oświadczenie woli, może żądać ustalenia nieważności umowy dopiero po jej śmierci jako jej spadkobierca (Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 1979 r., III CRN 56/79).
Ponadto nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.
W powyższych przypadkach osoba mająca w tym interes prawny może wystąpić do sądu z pozwem o stwierdzenie nieważności umowy darowizny. Możliwość taką przewiduje przepis art. 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) zgodnie, z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, jeżeli ma w tym interes prawny.
W związku z powyższym powód obowiązany jest w pozwie wykazać swój interes prawny w żądaniu stwierdzenia nieważności umowy darowizny. Interes prawny może polegać m.in. na tym, iż powód będący spadkobiercą darczyńcy wykaże, że w razie stwierdzenia nieważności umowy darowizny będzie mu przysługiwał określony składnik majątkowy będący przedmiotem tej umowy.
Jako dowody w pozwie można wskazać np. dokumentację medyczną związaną z chorobą darczyńcy, zeznania świadków. W przeważającej większości przypadków w trakcie postępowania sąd dopuści dowód z opinii biegłego, który oceni, czy darczyńca w momencie zawierania umowy darowizny był w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażanie woli.