Warunki uzyskania licencji taxi reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 125, poz. 874 z późn. zm.).
Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji na wykonywanie transportu drogowego (art. 5 ust. 1 UTrDr).
Licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką udziela się przedsiębiorcy, jeżeli:
- członkowie organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego przedsiębiorcy – osoby prowadzące działalność gospodarczą, spełniają wymogi dobrej reputacji; wymóg dobrej reputacji nie jest spełniony lub przestał być spełniany przez te osoby, jeżeli:
- zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne: karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, ochronie środowiska lub warunkom pracy i płacy albo innym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu;
- wydano w stosunku do tych osób prawomocne orzeczenie zakazujące wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego;
- posiada tytuł prawny do dysponowania pojazdem lub pojazdami samochodowymi spełniającymi wymagania techniczne określone przepisami prawa o ruchu drogowym, którymi transport drogowy ma być wykonywany;
- zatrudnieni przez niego kierowcy oraz sam przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy:
- spełniają wymagania określone w przepisach prawa o ruchu drogowym;
- nie byli skazani za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku, a ponadto za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności;
- posiadają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie transportu drogowego taksówką, potwierdzonego zdanym egzaminem, lub wykażą się co najmniej 5-letnią praktyką w zakresie wykonywania tego transportu; przerwa w wykonywaniu transportu drogowego nie może być dłuższa niż kolejnych 6 miesięcy z przyczyn zależnych od nich;
- ukończyli 21 lat;
- posiadają odpowiednie uprawnienie do kierowania pojazdem samochodowym, określone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
- nie mają przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy;
- nie mają przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.
Egzamin przeprowadzają komisje egzaminacyjne powołane przez starostę. Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o jego przeprowadzenie. W komisjach tych nie mogą uczestniczyć osoby wykonujące działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego taksówką.
Licencja na wykonywanie transportu drogowego taksówką udzielana jest na określony pojazd i obszar obejmujący:
- gminę;
- gminy sąsiadujące – po uprzednim zawarciu przez nie porozumienia;
- miasto stołeczne Warszawę.
Przepisy prawa dopuszczają wykonywanie przewozu z obszaru określonego w licencji poza ten obszar, lecz bez prawa świadczenia usług przewozowych poza obszarem określonym w tej licencji, z wyjątkiem przewozu wykonywanego w drodze powrotnej lub w przypadku złożenia zamówienia przez klienta z innego obszaru.
Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana lub cofnięcie licencji następuje w drodze decyzji administracyjnej (art. 7 ust. 1 UTrDr).
Organem właściwym w sprawach udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia licencji w zakresie transportu drogowego w przewozach taksówkowych jest:
- na obszarze gminy – wójt, burmistrz lub prezydent miasta;
- na obszarze gmin sąsiadujących – wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy dla siedziby lub miejsca zamieszkania przedsiębiorcy;
- na obszarze miasta stołecznego Warszawy – Prezydent m.st. Warszawy.
Licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką udziela się na pisemny wniosek przedsiębiorcy (art. 8 ust. 1 UTrDr).
Wniosek ten powinien zawierać:
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres;
- numer w rejestrze przedsiębiorców albo w ewidencji działalności gospodarczej;
- numer identyfikacji podatkowej (NIP);
- określenie rodzaju i zakresu, a także obszaru;
- rodzaj i liczbę pojazdów samochodowych, którymi dysponuje przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie licencji;
- czas, na jaki licencja ma być udzielona.
Do wniosku o udzielenie licencji należy dołączyć:
- oświadczenie o zamiarze zatrudnienia kierowców spełniających warunki określone w przepisach prawa;
- wykaz pojazdów samochodowych wraz z kserokopiami krajowych dokumentów dopuszczających pojazd do ruchu, a w przypadku gdy przedsiębiorca nie jest właścicielem tych pojazdów – również dokument potwierdzający prawo do dysponowania nimi.
Przedsiębiorca zamierzający podjąć działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego może ubiegać się o przyrzeczenie udzielenia licencji, zwane promesą.
Wnioski o udzielenie licencji rozpatruje się według kolejności ich złożenia. W razie niespełnienia przez przedsiębiorcę warunków określonych w przepisach prawa odmawia się udzielenia licencji.
W licencji należy określić w szczególności:
- numer ewidencyjny licencji;
- organ, który udzielił licencji;
- datę udzielenia licencji;
- podstawę prawną;
- przedsiębiorcę, jego siedzibę i adres;
- zakres transportu drogowego;
- rodzaj przewozów;
- oznaczenie obszaru przewozów w krajowym transporcie drogowym taksówką;
- czas, na jaki udzielono licencji.
Organ udzielający licencji obowiązany jest wydać jej wypis lub wypisy w liczbie odpowiadającej liczbie pojazdów samochodowych określonych we wniosku o udzielenie licencji.
Licencji taxi nie można odstępować osobom trzecim ani przenosić uprawnień z niej wynikających na osobę trzecią (art. 13 ust. 1 UTrDr).
Obligatoryjnie licencję cofa się:
- w przypadku gdy:
- wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją;
- przedsiębiorca nie podjął działalności objętej licencją w ciągu 6 miesięcy od dnia jej wydania, pomimo wezwania organu licencyjnego do jej podjęcia;
- jeżeli jej posiadacz:
- nie spełnia wymagań uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego;
- rażąco naruszył warunki określone w licencji lub inne warunki wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa;
- odstąpił licencję lub wypis z licencji osobie trzeciej;
- zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją, a w szczególności nie wykonuje, na skutek okoliczności zależnych od niego, transportu drogowego co najmniej przez 6 miesięcy;
- rażąco narusza przepisy dotyczące czasu pracy kierowców lub kwalifikacji kierowców;
- jeżeli posiadacz licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych, zainstalowanych w pojeździe;
Natomiast licencja może być cofnięta, jeżeli jej posiadacz:
- nie przedstawił, w wyznaczonym terminie, informacji i dokumentów określonych w przepisach prawa;
- rażąco lub wielokrotnie narusza przepisy w zakresie dopuszczalnej masy, nacisków osi lub wymiaru pojazdu;
- zalega w regulowaniu, stwierdzonych decyzją ostateczną lub prawomocnym orzeczeniem, zobowiązań:
- celnych, podatkowych lub innych zobowiązań na rzecz Skarbu Państwa z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego;
- wobec kontrahenta;
- samowolnie:
- zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych lub tachografów cyfrowych zainstalowanych w pojeździe;
- zmienia lub usuwa dane zapisane w tachografie cyfrowym lub na karcie kierowcy i karcie przedsiębiorstwa.
W przypadku cofnięcia licencji nie może być ona ponownie udzielona wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu licencji stała się ostateczna (art. 15 ust. 5 UTrDr).
Licencja wygasa w razie:
- upływu okresu, na który została udzielona;
- zrzeczenia się jej;
- śmierci posiadacza licencji;
- likwidacji albo postanowienia o upadłości przedsiębiorcy, któremu została udzielona.