O ustanowieniu doradcy tymczasowego stanowią przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).
Dla kogo można ustanowić doradcę tymczasowego ?
Doradcę tymczasowego można ustanowić dla osoby pełnoletniej, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.
Doradca tymczasowy może być ustanowiony tylko dla osoby pełnoletniej.
Kiedy może być ustanowiony doradca tymczasowy ?
Doradca tymczasowy może być ustanowiony zarówno przy wszczęciu, jak i w toku postępowania o ubezwłasnowolnienie.
Kto ustanawia doradcę tymczasowego ?
Doradcę tymczasowego ustanawia sąd właściwy do rozpoznania wniosku o ubezwłasnowolnienie.
Jakie są przyczyny ustanowienia doradcy tymczasowego ?
Doradca tymczasowy może być ustanowiony zarówno na wniosek uczestnika postępowania, jak i z urzędu. Sąd ustanawia doradcę tymczasowego, gdy uzna to za konieczne dla ochrony osoby lub mienia osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.
Kto może być doradcą tymczasowym ?
Doradcą tymczasowym należy ustanowić przede wszystkim małżonka, krewnego lub inną osobę bliską, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie wzgląd na dobro osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie. Sąd może także zwrócić się do organizacji pozarządowej, do której zadań statutowych należy ochrona praw osób niepełnosprawnych, udzielanie pomocy takim osobom lub ochrona praw człowieka o wskazanie osoby, która mogłaby być ustanowiona doradcą tymczasowym.
Procedura ustanowienia doradcy tymczasowego
Przed ustanowieniem doradcy tymczasowego należy wysłuchać osobę, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.
Postanowienie o ustanowieniu doradcy tymczasowego staje się skuteczne z chwilą doręczenia go osobie, której dotyczy wniosek. W wypadkach, gdy sąd zaniecha doręczenia pism sądowych, wezwania lub wysłuchania osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, ze względu na to, iż uzna to za niecelowe z uwagi na stan zdrowia tej osoby, określony w opiniach biegłego lekarza psychiatry lub neurologa oraz psychologa wydanych po przeprowadzeniu badania postanowienie o ustanowieniu doradcy tymczasowego staje się skuteczne z chwilą wydania.
O ustanowieniu doradcy tymczasowego należy z urzędu zawiadomić sąd opiekuńczy. Na postanowienie w przedmiocie ustanowienia doradcy tymczasowego przysługuje zażalenie.
Jakie są skutki ustanowienia doradcy tymczasowego ?
Osoba, dla której ustanowiono doradcę tymczasowego, ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych na równi z osobą ubezwłasnowolnioną częściowo. W związku z tym do doradcy tymczasowego stosuje się przepisy o kuratorze osoby częściowo ubezwłasnowolnionej.
Doradca tymczasowy ustanowiony dla osoby, względem której toczy się postępowanie o jej ubezwłasnowolnienie (art. 548 § 1 k.p.c.), może być – gdy sąd, przed którym toczy się postępowanie o ubezwłasnowolnienie, tak postanowi (art. 181 § 1 k.r. i o. i art. 549 § 2 k.p.c.) – powołany do jej reprezentowania i do zarządu jej majątkiem. Wówczas jako przedstawiciel tej osoby może on na podstawie art. 901 § 1 k.c. odwołać darowiznę dokonaną przez osobę, dla której został ustanowiony (Postanowienie SN z dnia 21 czerwca 1968 r., I CZ 77/68).
Odwołanie doradcy tymczasowego
Postanowienie o ustanowieniu doradcy tymczasowego traci moc z chwilą, gdy:
- wniosek o ubezwłasnowolnienie został prawomocnie oddalony lub odrzucony albo postępowanie umorzono;
- na skutek orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu ustanowiony został opiekun lub kurator.
Ponadto sąd odwołuje doradcę tymczasowego, jeżeli ustała potrzeba dalszej ochrony osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, lub jej mienia.
O odwołaniu doradcy tymczasowego należy z urzędu zawiadomić sąd opiekuńczy. Na postanowienie w przedmiocie odwołania doradcy tymczasowego przysługuje zażalenie.