Budowa wiaty

Zgodnie z przepisami prawa budowlanego roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Jednakże zgodnie z treścią art. 29 Ustawy Prawo budowlane pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wiat. Jednakże pozwolenia na budowę wymagają przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięcia mogące znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, które nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony, w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Proces uwalniania kolejnych przedsięwzięć budowlanych od daleko idącej kontroli organów administracji publicznej w postaci wydawania pozwolenia budowlanego był na przestrzeni ostatnich lat zjawiskiem dynamicznym, ale rozłożonym w czasie. Świadczą o tym wielokrotne nowelizacje komentowanego artykułu. Następujące po sobie zmiany zmierzały do odformalizowania procedur i stopniowo zmniejszały reglamentację prawną nieskomplikowanych pod względem technicznym budów i robót budowlanych poprzez rozszerzanie katalogu zwolnień od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, a nawet spod obowiązku dokonania zgłoszenia (art. 30 Prawa budowlanego). Nie uległ jednak zmianie charakter prawny komentowanej regulacji, która nadal ma postać zamkniętego, wyczerpującego katalogu zwolnień od obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego. Jako wyjątek od ogólnej reguły wyrażonej w art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego, przewidziane w art. 29 zwolnienia nie mogą podlegać wykładni rozszerzającej. Niektóre z tych zwolnień poprzez brak precyzji w redakcji przepisu stają się jednak źródłem uzasadnionych wątpliwości interpretacyjnych.

Ustawa jednak nie definiuje co właściwie kryje się pod pojęciem wiaty. Przyjmuje się, iż za wiatę uważa się obiekt o lekkiej nieskomplikowanej konstrukcji którego celem jest składowanie i zadaszanie składowanych tam materiałów.

Niestety w orzecznictwie istnieje spór nawet co do tak istotnej kwestii jak różnic pomiędzy garażem a wiatą.  Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w orzeczeniu II SA/GI 423/06 dla zakwalifikowania obiektu do kategorii garażu istotne znaczenie ma jego funkcja. Mianowicie, garażem jest obiekt, służący do przechowywania i bieżącej niezawodowej obsługi samochodów. Nie ma zaś znaczenia konstrukcja obiektu, gdyż może to być także obiekt otwarty – bez ścian zewnętrznych. Niezależnie od powierzchni zabudowy, konstrukcji, posiadania ścian zewnętrznych, obiekt ten podlegał wymogom w zakresie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę z mocy art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego.

Całkowicie odmienne stanowisko natomiast zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w sprawie II SA/Kr 448/2009 w uzasadnieniu stwierdzając, iż  cechą charakterystyczną wiaty jest brak obudowania ścianami ze wszystkich stron. Konstrukcje tego typu są całkowicie pozbawione ścian albo mają jedną, dwie lub trzy ściany. Nie przykładając przy tym wagi to kwestii czy pod wiatą przechowywany jest samochód czy też nie.

Budowa wiaty wymaga zezwolenia ze strony właściwego organu (starostwa). W tym celu należy złożyć zgłoszenie wraz z załącznikami:

Oznacza to, że jest to wniosek o milczącą akceptację starostwa. Milczenie organu, czyli niewyrażenie sprzeciwu (który to sprzeciw przybiera postać decyzji administracyjnej) uprawnia do podjęcia robót budowlanych.

Oświadczenie o prawie dysponowanie nieruchomością na cele budowlane, jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej przewidzianej w art. 233 § 1 kodeksu karnego. Zgodnie ze wskazanym artykułem ten, kto składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Wiatę, jak każdy inny obiekt budowlany, obejmują przepisy mówiące o minimalnych odległościach od granicy z sąsiednią działką. Owe przepisy zawiera Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690) (Dział II – Zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej)

Wyżej wymienione warunki są konieczne do spełnienia, chyba że warunki zabudowy dla danego terenu w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) mówią inaczej.