Quaod usum
16.03.2013
Zgodnie z przepisem art. 206 ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Należy podkreślić, iż przepisy prawa dopuszczają zawarcie przez współwłaścicieli umowy
quaod usum.
umowa ta może dotyczyć jedynie współwłasności w częściach ułamkowych, której przedmiotem jest nieruchomość. Na podstawie tej umowy każdemu ze współwłaścicieli wydzielana jest część nieruchomości do wyłącznego, indywidualnego korzystania. Możliwość taka występuje jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwia się temu charakter albo rodzaj nieruchomości, czy też uzasadnione interesy pozostałych współwłaścicieli.
Podział rzeczy wspólnej
quaod usum stanowi czynność zwykłego zarządu w związku z tym może być dokonana przez większość współwłaścicieli. W przypadku jednak braku takiej większości każdy ze współwłaścicieli może żądać rozstrzygnięcia przez sąd. Sąd rozpatruje te żądanie w postępowaniu nieprocesowym. Sądem właściwym będzie sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
Podział do korzystania (quoad usum) działek leśnych stanowiących współwłasność kilku rolników nie jest dopuszczalny (Postanowienie SN z dnia 6 marca 1997 r., I CZ 7/97).
Istotnym jest fakt, iż odrębne korzystanie przez współwłaściciela z wydzielonej mu części nieruchomości nie skutkuje tym, iż staje się on jej wyłącznym posiadaczem. Jest on nadal współwłaścicielem całości. Posiada jednakże prawo do odrębnego korzystania z wydzielonej części fizycznej nieruchomości.
Podział ten może być zmieniony w takim samym trybie, w jakim może być ustanowiony, tzn. w drodze porozumienia pomiędzy współwłaścicielami lub na podstawie orzeczenia sądu wydanego na wniosek każdego ze współwłaścicieli. Umowa
quaod usum może być także wypowiedziana. Istotnym jest fakt, iż w przypadku, gdy dojdzie do zniesienia współwłasności fakt oddania do wyłącznego korzystania któremuś ze współwłaścicieli określonej części rzeczy wspólnej nie wiąże sądu przy dokonywaniu podziału tej rzeczy.
Podział rzeczy wspólnej do korzystania (quoad usum) nie jest definitywny, gdyż w zależności od zmienionych okoliczności może on ulec stosownej zmianie bądź to w drodze porozumienia współwłaścicieli, bądź też - w braku takiego porozumienia - w drodze orzeczenia sądowego (zniesienie współwłasności). Jednakże tymczasowy charakter podziału quoad usum nie może pozostać bez wpływu na sposób jego przeprowadzenia. O ile bowiem wydatki związane z definitywnym podziałem rzeczy wspólnej w drodze zniesienia współwłasności (np. wydatki na ogrodzenie wydzielonych części gruntu, na urządzenie dróg dojazdowych, otworów w budynkach itp.) znajdują merytoryczne uzasadnienie już w fakcie likwidacji stosunku współwłasności, o tyle wydatki takie związane z podziałem rzeczy wspólnej quoad usum wymagają ekonomicznego uzasadnienia, przemawiającego za celowością ich poniesienia mimo tymczasowego charakteru takiego podziału (Postanowienie SN z dnia 12 września 1973 r., III CRN 188/73).
Co do zasady przedmiotem umowy o podział
quaod usum może być także nieruchomość rolna, która wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. Od zasady tej występują wyjątki w przypadku, gdy oddanie współwłaścicielowi części tej nieruchomości do wyłącznego korzystania byłoby niecelowe lub sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki. Ponadto przedmiotem omawianej umowy może być także lokal znajdujący się w domu, który jest położony na wspólnej nieruchomości lub też część ogródka przydomowego.
Podział do korzystania (quoad usum) działek leśnych stanowiących współwłasność kilku rolników nie jest dopuszczalny (Uchwała SN z dnia 5 lutego 1989 r., III CZP 6/88).
Prawo do wyłącznego korzystania przez współwłaściciela z części nieruchomości jest prawem ściśle związanym z jego osobą i nie podlega dziedziczeniu.
Podział nieruchomości do wyłącznego użytkowania może nastąpić także per facta concludentia.
Z umowy o podział nieruchomości do użytkowania wynikają roszczenia, które dotyczą zarządu oraz sposobu korzystania z nieruchomości przez współwłaścicieli lub wieczystych użytkowników. Roszczenia te można ujawnić w księdze wieczystej.
Tagi: quaod usum, umowa
Opinie naszych zadowolonych Klientów
