Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

13.02.2013

Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski

Sprawowanie zarządu majątkiem wspólnym małżonków reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z jej przepisami oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Ponadto co do zasady każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym.

Wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku (art. 36 § 2 k.r. i o.).

Należy podkreślić, iż przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Zmienione ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku (Dz.U. Nr 162, poz. 1691) przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wprowadzające nowy model zarządzania majątkiem wspólnym i zmodyfikowane instrumenty cywilnoprawnej ochrony interesów małżonków nie wprowadzają zmian, które miałyby znaczenie dla odpowiedzialności karnej małżonka, dopuszczającego się czynów dysponowania majątkiem wspólnym z zamiarem powiększenia swego majątku kosztem majątku drugiego małżonka (Postanowienie SN z dnia 29 sierpnia 2007 r., I KZP 18/07).

Małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, z wyjątkiem czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzającej do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanej w ramach działalności zarobkowej (art. 361 § 1 k.r. i o.).

Sprzeciw jest skuteczny wobec osoby trzeciej, jeżeli mogła się z nim zapoznać przed dokonaniem czynności prawnej.

Ustawodawca wprowadził jednakże czynności do dokonania, których potrzebna jest zgoda drugiego małżonka. Zgoda ta jest więc potrzebna do dokonania:

czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Należy podkreślić, iż ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.

Małżonek, wyrażając zgodę na udzielenie przez współmałżonka pożyczki, mającej charakter czynności prawnej przekraczającej zwykły zarząd majątkiem wspólnym, nie staje się stroną umowy pożyczki. W sprawie zatem wytoczonej przez współmałżonka o zwrot pożyczki nie zachodzi między małżonkami współuczestnictwo konieczne (Wyrok SN z dnia 11 czerwca 1999 r., II CKN 390/98).

Natomiast jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

W przypadku, gdy jeden z małżonków odmawia zgody wymaganej do dokonania czynności, albo jeżeli porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udziela zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny.

Z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków pozbawić drugiego małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym (art. 40 k.r. i o.).

Sąd może również postanowić, że na dokonanie czynności, do których wymagana jest zgoda drugiego małżonka, zamiast tej zgody potrzebne będzie zezwolenie sądu. Wyżej wskazane postanowienia mogą być uchylone w razie zmiany okoliczności.

Tagi: zarząd, małżeństwo

Opinie naszych zadowolonych Klientów

Porady prawne online

Opinie klientów

Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

Podobne artykuły

Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego

Jakie są przyczyny unieważnienia małżeństwa?

Wspólność ustawowa a majątki małżonków

Odpowiedzialność majątkowa małżonków

Ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego

Nabycie obywatelstwa polskiego przez małżonka obywatela polskiego

Ustalenie ojcostwa dziecka małżeńskiego

Przyczyny i skutki ustania wspólności majątkowej między małżonkami

Rodzaje ustrojów majątkowych małżeńskich

Sprawy małżeńskie

Obowiązki zarządu lub zarządcy nieruchomości wspólnej

Opodatkowanie podatkiem dochodowym małżonków

Prawa i obowiązki małżonków

Ślub konkordatowy

Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

Ustalenie nieistnienia małżeństwa

Umowne ustroje majątkowe małżeńskie

Zarząd w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Małżeństwo obywatela Ukrainy z obcokrajowcem

Rozdzielność majątkowa

Wysokość alimentów

Zarząd majątkiem małoletniego dziecka

Zarząd majątkiem dziecka ubezwłasnowolnionego całkowicie

Przyczynianie się do utrzymania rodziny

Zarząd majątkiem osobistym małżonka