Kancelaria Radcy Prawnego Dariusz Borys Kostyra
Zamów poradę online Zapytaj prawnika

Przedstawiciel ustawowy

06.09.2012
Witold Walkowski
Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski
Masz problem?
Zadaj mi pytanie
Na podstawie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przedstawiciel ustawowy różni się od pełnomocnika źródłem umocowania do występowania w cudzym imieniu. W przypadku pełnomocnika umocowanie to opiera się na oświadczeniu reprezentowanego (mocodawcy). Natomiast status przedstawiciela ustawowego i zakres jego umocowania może wynikać:
 
  1. wprost z przepisów ustawy (np. rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską – art. 98 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.);
  2. z orzeczenia organu – orzeczenie to z reguły wydawane jest przez sąd; musi mieć ono podstawę w przepisach prawa (np. ustanowienie kuratora na podstawie art. 99 k.r. i o.).
 
Istotę przedstawicielstwa ustawowego wyraża przepis art. 95 § 2 k.c. zgodnie, z którym czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.
 
Z ogólnego unormowania, w myśl którego czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 § 2 k.c.), wynika, że w zakres tych skutków wchodzi nie tylko zmiana stanu prawnego, jaką strony chciały na podstawie czynności prawnej osiągnąć, ale także wszelkie następstwa pozostające z tą czynnością prawną w ścisłym związku, jak skutki dobrej lub złej wiary przedstawiciela, wady jego oświadczenia woli, podstępność jego działania itp. Jednakże ujemne konsekwencje związane z niedopuszczalnym działaniem przedstawiciela dotykają reprezentowanego tylko w zakresie danej czynności prawnej, nie mogą natomiast pociągać za sobą ujemnych skutków dla innych stosunków prawnych w takich wypadkach, gdy niewłaściwe postępowanie może na te inne stosunki rzutować. W szczególności pozbawienie małoletniego członkostwa w spółdzielni budownictwa mieszkaniowego z powodu obciążającego go działania przedstawiciela ustawowego nie może uzasadniać odmowy przyjęcia go po uzyskaniu pełnoletności do tej samej lub innej spółdzielni tego rodzaju (Wyrok SN  z dnia 27 września 1976 r., IV CR 368/76).
 
Przedstawiciela ustawowego obciąża obowiązek reprezentowania osoby, dla której został ustanowiony.
 
Do przedstawicieli ustawowych zalicza się:
 
  1. rodziców – są oni przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską;
  2. opiekuna – jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, gdy zachodzą ku temu prawne powody, a także osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie;
  3. kuratora – jest przedstawicielem ustawowym dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, którego nie może reprezentować żadne z rodziców; ustanawia się go także w innych przypadkach przewidzianych przez przepisy prawa (m.in. dla strzeżenia przyszłych praw dziecka poczętego, lecz jeszcze nieurodzonego; dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowej, gdy postanowi tak sąd opiekuńczy; dla ochrony praw osoby, która z powodu nieobecności nie może prowadzić swoich spraw, a nie ma pełnomocnika);
  4. jednego z małżonków – w przypadku, gdy reprezentuje ona drugiego małżonka w granicach wskazanych w art. 29 k.r. i. o.;
  5. wspólnika spółki cywilnej – w przypadku, gdy reprezentuje on członków spółki cywilnej.
 
Natomiast w doktrynie dominuje pogląd, iż jako przedstawiciela ustawowego nie powinno się traktować:
 
  1. zarządcy rzeczy wspólnej (art. 203 k.c.);
  2. wykonawcy testamentu (art. 988 i nast. k.c.);
  3. zarządcy nieruchomości zajętej w toku postępowania egzekucyjnego (art. 931 i nast. ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.);
  4. małżonka dokonującego samodzielnych czynności zarządu wspólnym majątkiem.
 
Skuteczność działania przedstawiciela ustawowego uzależniona jest od spełnienia następujących przesłanek:
 
  1. został umocowany;
  2. działa w granicach umocowania;
  3. umocowanie dotyczy dokonania czynności prawnej lub czynu zgodnego z prawem;
  4. posiada zdolność do reprezentowania;
  5. działa w imieniu reprezentowanego (chodzi tutaj nie tylko o wyraźne działanie w imieniu reprezentowanego, ale także w sposób dorozumiany);
  6. dopuszczalność dokonania czynności prawnej przez przedstawiciela; wyłączenia w tym względzie mogą wynikać z przepisów ustawy lub właściwości czynności prawnej. 
 
Pełnomocnictwo procesowe udzielone adwokatowi przez przedstawiciela ustawowego małoletniego dziecka w jego imieniu nie wygasa z chwilą dojścia do pełnoletności. Uzyskanie pełnoletności ma jedynie ten skutek, że ustaje przedstawicielstwo ustawowe. Okoliczność ta pozostaje jednak bez wpływu na udzielone w imieniu dziecka pełnomocnictwo, które może odwołać ono samo (Wyrok SN z dnia 9 marca 1983 r., I CR 34/83).


Tagi: przedstawiciel, pełnomocnik

Opinie naszych zadowolonych Klientów
    Zostaw swój komentarz
    Adres e-mail nie zostanie opublikowany
Zapytaj prawnika
Umów wizytę
Opinie klientów
Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

  • right
Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

  • left
  • right
Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

  • left
  • right
Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

  • left
  • right
Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

  • left
  • right
Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

  • left
  • right
Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

  • left
  • right
Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

  • left
  • right
Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

  • left
  • right
Podobne artykuły