Zawezwanie do próby ugodowej
05.09.2012
Zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Ugodę sądową reguluje ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).
ugoda ta jest czynnością procesową. Wywołuje ona dwojakiego rodzaju skutki:
-
skutek materialnoprawny, który odnosi się do łączącego strony stosunku prawnego;
-
skutek formalnoprawny w postaci wyłączenia dalszego postępowania co do istoty sporu.
W drodze ugody sądowej mogą być uregulowane sprawy cywilne, których charakter na to zezwala. Zgodnie z art. 1 k.p.c. do spraw cywilnych należą sprawy ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz inne sprawy, do których przepisy Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się z mocy ustaw szczególnych.
Ugoda sądowa może być zawarta przed wszczęciem właściwego postępowania sądowego. Ugodę tą zawiera się w ramach postępowania pojednawczego.
Postępowanie pojednawcze ma charakter fakultatywny.
Oznacza to, iż wszczęcie i prowadzenie tego postępowania zależy tylko i wyłącznie od inicjatywy strony bezpośrednio zainteresowanej. Natomiast druga strona nie może zostać zmuszona do wzięcia udziału w tym postępowaniu.
Postępowanie pojednawcze inicjowane jest przez zawezwanie do próby ugodowej. Zgodnie z art. 23 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) od wniosku o przeprowadzenie postępowania pojednawczego pobiera się opłatę stałą w kwocie 40 zł.
Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien zawierać:
-
wskazanie osoby zawezwanej do próby ugodowej;
-
dokładne określenie sprawy cywilnej mającej być przedmiotem postępowania pojednawczego.
Natomiast we wniosku tym nie muszą być przedstawione w sposób szczegółowy dowody.
Na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej nie przysługuje zażalenie (Uchwała SN z dnia 28 kwietnia 2010 r., III CZP 10/10).
Do zakończenia sporu ugodą sądową nie jest konieczne poprzedzenie jej postępowaniem dowodowym (Postanowienie SN z dnia 6 lipca 1999 r., I PKN 200/99).
O zawezwanie do próby ugodowej - bez względu na właściwość rzeczową - można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika (art. 185 § 1 k.p.c.).
Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego. Z posiedzenia spisuje się protokół, a jeżeli doszło do ugody, osnowę jej wciąga się do protokołu. Strony obowiązane są podpisać ugodę. Niemożność podpisania ugody sąd stwierdza w protokole.
Sąd uzna zawartą ugodę za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.
Istotą ugody, zawieranej dla załatwienia sporu zawisłego przed sądem, jest osiągnięcie kompromisu polegającego na wzajemnych ustępstwach i uzasadnionego niepewnością każdej ze stron co do treści przyszłego rozstrzygnięcia sądowego. Dlatego korzystny dla jednej ze stron wynik postępowania sądowego w sprawie analogicznej do sprawy objętej ugodą nie może uzasadniać postawienia stronie dochodzącej ugodzonych świadczeń zarzutu nadużycia prawa. Uzyskanie po zawarciu ugody przez jej strony wiedzy co do autorytatywnej wykładni przepisów prawa, wskazującej na nieprzysługiwanie powodowi należności będących przedmiotem ugody, nie może uzasadniać postawienia mu na podstawie art. 8 k.p. zarzutu naruszenia zasad współżycia społecznego, polegającego na naruszeniu społecznego poczucia sprawiedliwości, przez to, że nadal dochodzi tych należności (Wyrok SN z dnia 29 kwietnia 2010 r., III PK 69/09).
Jeżeli wzywający nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży na niego obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową. Natomiast w przypadku, gdy przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni koszty wywołane próbą ugodową w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Skutecznie i poprawnie wniesione zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia. Skutek ten nastąpi niezależnie od tego, czy przeciwnik w jakikolwiek sposób zareaguje na przedmiotowe zawezwanie.
Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 918 § 1 k.c. uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego, który według treści ugody obie strony uważały za niewątpliwy, a spór albo niepewność nie byłyby powstały, gdyby w chwili zawarcia ugody strony wiedziały o prawdziwym stanie rzeczy. Natomiast nie można uchylić się od skutków prawnych ugody z powodu odnalezienia dowodów co do roszczeń, których
ugoda dotyczy, chyba że została zawarta w złej wierze.
Skutkiem postępowania pojednawczego może być zawarcie ugody sądowej z jej wszelkimi konsekwencjami prawnymi. Przede wszystkim
ugoda taka po nadaniu jej klauzuli wykonalności może stanowić podstawę egzekucji.
W praktyce postępowanie pojednawcze bardzo rzadko kończy się zawarciem ugody.
Tagi: ugoda
Opinie naszych zadowolonych Klientów
-
11.10.2013
Piotr napisał(a):
Zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia - co jednak w przypadku, gdy do ugody nie dojdzie? Jakie są terminy na podjęcie dalszych działań?
-
11.10.2013
Dariusz Kostyra napisał(a):
Z chwilą zawezwania bieg przedawnienie zostaje przerwany i biegnie od nowa - niezależnie czy do zawarcia ugody dojdzie czy też nie.
-
10.11.2013
Kasia napisał(a):
Czy mogłabym prosić o opinię przed jakim sądem należy rozpocząć procedowanie (zawezwać do próby ugodowej). Sprawa ma charakter gospodarczy. Sąd właściwości ogólnej nie ma wydziału gospodarczego. Pytanie jest zatem następujące - gdzie wszcząć postępowanie - przed sądem miasta w którym dłużnik nie ma siedziby, ale jest wydział gospodarczy, czy sąd właściwy dla siedziby, ale w wydziale cywilnym - gdyż gospodarczego brak.
-
10.11.2013
Dariusz Kostyra napisał(a):
Jeśli wzywanym jest przedsiębiorca, wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien zostać skierowany do sądu rejonowego jego miejsca zamieszkania lub siedziby, a nie do sądu gospodarczego. Sąd gospodarczy nie jest bowiem sądem ogólnie właściwym lecz sądem właściwym do rozpoznawania jedynie określonych sporów (między przedsiębiorcami).
