Zwrotne poszukiwanie z powodu niezapłacenia czeku
20.05.2012
Zwrotne poszukiwanie z powodu niezapłacenia czeku reguluje ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo czekowe (Dz. U. Nr 37, poz. 283 z późn. zm.).
Posiadacz może wykonywać zwrotne poszukiwanie przeciwko indosantom, wystawcy, a także innym dłużnikom, jeżeli czek, pomimo przedstawienia do zapłaty we właściwym czasie, nie został zapłacony, a odmowę zapłaty stwierdzono:
- albo aktem publicznym (protestem);
- albo oświadczeniem trasata na czeku, datowanym i wymieniającym dzień przedstawienia;
- albo oświadczeniem izby rozrachunkowej, datowanym i stwierdzającym, że czek został we właściwym czasie złożony do rozrachunku i że go nie wykupiono.
Protest lub równoznaczne z nim stwierdzenie powinny być dokonane przed upływem terminu do przedstawienia (art. 41 Ustawy prawo czekowe).
W razie jednak przedstawienia czeku w ostatnim dniu terminu, protest lub równoznaczne stwierdzenie mogą być dokonane w pierwszym dniu powszednim, po nim następującym.
Posiadacz czeku powinien o niezapłaceniu zawiadomić swojego indosanta i wystawcę w ciągu czterech dni powszednich, następujących po dniu protestu lub równoznacznego stwierdzenia, a w przypadku zastrzeżenia „bez kosztów” - po dniu przedstawienia. Każdy indosant powinien w ciągu dwóch dni powszednich, następujących po dniu, w którym otrzymał zawiadomienie, podać do wiadomości swojego poprzednika otrzymane zawiadomienie, wskazując nazwiska i adresy tych, którzy dokonali zawiadomień poprzednich, i tak kolejno aż do wystawcy. Terminy powyższe biegną od otrzymania zawiadomienia poprzedniego. Należy podkreślić, iż w każdym przypadku, gdy zawiadamia się osobę, podpisaną na czeku, należy tak samo w tym terminie zawiadomić jej poręczyciela. Jeżeli indosant nie wskazał swego adresu lub podał go w sposób nieczytelny, wystarczy zawiadomienie poprzedzającego go indosanta.
Zawiadomienia można dokonać w jakikolwiek sposób, nawet przez proste odesłanie czeku (art. 42 Ustawy prawo czekowe).
Osoba obowiązana do zawiadomienia powinna udowodnić, że dokonała go w przepisanym terminie. Termin ten uważa się za zachowany, jeżeli pismo z zawiadomieniem oddano na pocztę w przepisanym terminie. Wymaga podkreślenia fakt, iż osoba, która nie zawiadomi w czasie wyżej wskazanym, nie traci praw z czeku. Odpowiada ona jednak za szkodę, spowodowaną przez swe niedbalstwo tylko do sumy, na jaką czek jest wystawiony.
Zgodnie z art. 43 Ustawy prawo czekowe wystawca, indosant albo poręczyciel przez zastrzeżenie „bez kosztów”, „bez protestu” lub przez inne równoznaczne, napisane na czeku i podpisane, mogą zwolnić posiadacza czeku od protestu lub od równoznacznego stwierdzenia, jako warunku zwrotnego poszukiwania. Jednakże zastrzeżenie takie nie zwalnia posiadacza ani od przedstawienia czeku w przepisanym terminie, ani od obowiązku zawiadomienia. Dowód niezachowania terminu przedstawienia ciąży na tym, kto się na tę okoliczność powołuje wobec posiadacza.
Zastrzeżenie, pochodzące od wystawcy, skuteczne jest wobec wszystkich dłużników czekowych. Jeżeli pochodzi ono od indosanta lub poręczyciela, ma skutek tylko wobec niego (art. 43 Ustawy prawo czekowe).
Gdyby mimo zastrzeżenia, pochodzącego od wystawcy, posiadacz dokonał protestu lub równoznacznego stwierdzenia, sam ponosi koszty. Jeżeli zastrzeżenie pochodzi od indosanta lub od poręczyciela, koszty dokonanego protestu lub równoznacznego stwierdzenia obciążają wszystkich dłużników czekowych.
Wszystkie osoby, zobowiązane z czeku, odpowiadają wobec posiadacza solidarnie (art. 44 Ustawy prawo czekowe).
Istotnym jest fakt, iż posiadacz może dochodzić roszczeń przeciw jednemu, kilku lub wszystkim dłużnikom bez potrzeby zachowania porządku, w jakim się zobowiązali. Takie samo prawo ma każdy dłużnik czekowy, który czek wykupił. Dochodzenie sądowe roszczeń przeciw jednemu dłużnikowi nie tamuje dochodzenia przeciw innym dłużnikom, nawet następującym po dłużniku, przeciw któremu najpierw skierowano dochodzenie sądowe.
Na podstawie art. 45 Ustawy prawo czekowe posiadacz czeku może żądać od zobowiązanego zwrotnie:
- niezapłaconej sumy czekowej;
- odsetek w wysokości sześciu procent, a przy czekach, wystawionych i płatnych w Polsce, odsetek ustawowych od dnia przedstawienia;
- kosztów protestu lub równoznacznego stwierdzenia, dokonanych zawiadomień, a także innych kosztów;
- prowizji komisowej, która w braku umowy wynosi jedną szóstą od stu od sumy czekowej i nie może przekroczyć tej stopy.
Natomiast osoba, która wykupiła czek może żądać od swoich poprzedników:
- całkowitej sumy zapłaconej;
- odsetek w wysokości sześciu procent, a przy czekach, wystawionych i płatnych w Polsce, odsetek ustawowych od powyższej sumy, licząc od dnia wykupienia czeku;
- własnych kosztów;
- prowizji komisowej od sumy czekowej.
Każdy dłużnik czekowy, przeciw któremu wykonuje się lub można wykonać zwrotne poszukiwanie, może żądać, aby mu za zapłatą sumy regresowej wydano czek z protestem lub z równoznacznym stwierdzeniem albo rachunek pokwitowany.
Indosant, który czek wykupił, może przekreślić indos własny oraz indosy następnych indosantów (art. 47 Ustawy prawo czekowe).
W przypadku, gdy przedstawienie czeku, protest lub równoznaczne stwierdzenie nie mogą być dokonane w terminach przepisanych z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia (ustawowego przepisu któregokolwiek państwa albo innego wypadku siły wyższej), terminy te ulegają przedłużeniu. Posiadacz obowiązany jest wówczas zawiadomić bez zwłoki swego indosanta o wypadku siły wyższej i o tym zawiadomieniu zaznaczyć na czeku lub na przedłużku z dodaniem daty i swego podpisu. Po ustaniu siły wyższej posiadacz czeku powinien bez zwłoki przedstawić czek do zapłaty, a w razie potrzeby dokonać protestu lub równoznacznego stwierdzenia.
Jeżeli siła wyższa trwa dłużej niż piętnaście dni, licząc od dnia, w którym posiadacz zawiadomił swego indosanta o wypadku siły wyższej, chociażby nawet zawiadomienie takie nastąpiło jeszcze przed upływem terminu do przedstawienia, można wykonać zwrotne poszukiwanie bez przedstawienia czeku i bez protestu lub równoznacznego stwierdzenia (art. 48 Ustawy prawo czekowe). Należy podkreślić, iż zgodnie z przepisami ustawy nie uważa się za wypadki siły wyższej okoliczności czysto osobistych, dotyczących posiadacza czeku lub osoby, której zlecił on przedstawienie czeku albo dokonanie protestu lub równoznacznego stwierdzenia.
Maryna
Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.
Mikołaj
Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.
Andrzej
Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.
Piotr
Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !
Darek
Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!
Michał
Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.
Karolina
Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.
Joanna
Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.
Aneta
Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.
