Przyczyny stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego
02.02.2012
Należy podkreślić, iż prawo kanoniczne nie zna pojęcia „rozwód kościelny”. Zamiennie stosuje się natomiast w terminologii kanonicznej pojęcia „orzeczenie nieważności małżeństwa” lub „stwierdzenie nieważności małżeństwa”.
Przyczyny stwierdzenia nieważności małżeństwa określone są w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.
Małżeństwo w Kościele katolickim nie może zostać zawarte, gdy wystąpią określone w Kodeksie Prawa Kanonicznego przyczyny, zwane przeszkodami zawarcia małżeństwa.
Przeszkody te są następujące:
Po pierwsze
przeszkoda wieku – nie może zawrzeć ważnego małżeństwa mężczyzna przed ukończeniem szesnastego roku życia i kobieta przed ukończeniem czternastego roku (kan. 1083 § 1 K.P.K); jednakże zgodnie z kanonem 1083 § 2 K.P.K. Konferencja Episkopatu ma prawo ustalić wyższy wiek do godziwego zawarcia małżeństwa;
Po drugie
przeszkoda niemocy płciowej - niezdolność dokonania stosunku małżeńskiego uprzednia i trwała, czy to ze strony mężczyzny czy kobiety, czy to absolutna czy względna, czyni małżeństwo nieważnym z samej jego natury (kan. 1084 § 1 K.P.K.); jeżeli jednak przeszkoda niezdolności jest wątpliwa, czy wątpliwość ta jest prawna czy faktyczna, nie należy zabraniać zawarcia małżeństwa ani też, dopóki trwa wątpliwość, orzekać jego nieważności; należy podkreślić, iż chodzi tutaj o niezdolność przynajmniej jednej ze stron do współżycia małżeńskiego, nie zaś o niezdolność do zrodzenia potomstwa; niepłodność bowiem ani nie wzbrania zawarcia małżeństwa, ani nie powoduje jego nieważności;
Niezdolność do współżycia małżeńskiego nie musi być bezwzględna (mężczyzna lub kobieta niezdolni są do współżycia małżeńskiego z żadną osobą odmiennej od nich płci). Wystarczy, jak ta niezdolność ma charakter względny (mężczyzna jest niezdolny do współżycia małżeńskiego tylko ze swoją żoną lub żona tylko ze swoim mężem).
od przeszkody tej nie można otrzymać dyspensy;
Po trzecie
przeszkoda węzła małżeńskiego – nieważnie usiłuje zawrzeć małżeństwo, kto jest związany węzłem poprzedniego małżeństwa, nawet niedopełnionego (kan. 1085 § 1 K.P.K.); chociaż pierwsze małżeństwo było nieważnie zawarte lub zostało rozwiązane z jakiejkolwiek przyczyny, nie wolno dlatego zawrzeć ponownego małżeństwa, dopóki nie stwierdzi się, zgodnie z prawem i w sposób pewny, nieważności lub rozwiązania pierwszego; od przeszkody tej nie można otrzymać dyspensy;
Po czwarte
przeszkoda różnej religii – nieważne jest małżeństwo między dwiema osobami, z których jedna została ochrzczona w Kościele katolickim lub była do niego przyjęta, a druga jest nieochrzczona (kan. 1086 § 1 K.P.K.); od tej przeszkody może być udzielona dyspensa po spełnieniu następujących warunków:
- strona katolicka winna oświadczyć, że jest gotowa odsunąć od siebie niebezpieczeństwo utraty wiary, jak również złożyć szczere przyrzeczenie, że uczyni wszystko, co w jej mocy, aby wszystkie dzieci zostały ochrzczone i wychowane w Kościele katolickim;
- druga strona winna być powiadomiona w odpowiednim czasie o składanych przyrzeczeniach strony katolickiej, tak aby rzeczywiście była świadoma treści przyrzeczenia i obowiązku strony katolickiej;
- obydwie strony powinny być pouczone o celach oraz istotnych przymiotach małżeństwa, których nie może wykluczać żadna ze stron;
Po piąte
przeszkoda święceń - nieważnie usiłują zawrzeć małżeństwo ci, którzy otrzymali święcenia (kan. 1087 K.P.K.); przeszkoda święceń ustaje na skutek udzielenia dyspensy przez Stolicę Apostolską, wydania prawomocnego wyroku stwierdzającego nieważność świeceń albo przyjęcia ich pod przymusem;
Po szóste
przeszkoda ślubu - nieważnie usiłują zawrzeć małżeństwo ci, którzy są związani wieczystym ślubem publicznym czystości w instytucie zakonnym (kan. 1088 K.P.K.); od przeszkody tej może być udzielona dyspensa przez Stolicę Apostolską (gdy ślub złożony został w instytucie zakonnym na prawie papieskim) lub przez ordynariusza miejsca (gdy ślub złożony został w instytucie zakonnym na prawie diecezjalnym);
Po siódme
przeszkoda uprowadzenia – nie może być ważnie zawarte małżeństwo pomiędzy mężczyzną i kobietą uprowadzoną lub choćby przetrzymywaną z zamiarem zawarcia z nią małżeństwa, chyba że później kobieta uwolniona od porywacza oraz znajdując się w miejscu bezpiecznym i wolnym, sama swobodnie wybierze to małżeństwo (kan. 1089 K.P.K.); od tej przeszkody może być udzielona dyspensa;
Po ósme
przeszkoda występku – kto ze względu na zawarcie małżeństwa z określoną osobą, zadaje śmierć jej współmałżonkowi lub własnemu, nieważnie usiłuje zawrzeć to małżeństwo; nieważnie również usiłują zawrzeć małżeństwo ci, którzy poprzez fizyczny lub moralny współudział spowodowali śmierć współmałżonka (kan. 1090 K.P.K.); dyspensę od tej przeszkody może udzielić wyłącznie Stolica Apostolska;
Po dziewiąte
przeszkoda pokrewieństwa – w linii prostej pokrewieństwa nieważne jest małżeństwo między wszystkimi wstępnymi i zstępnymi, zarówno prawego pochodzenia, jak i naturalnymi; w linii bocznej nieważne jest aż do czwartego stopnia włącznie; przeszkoda pokrewieństwa nie zwielokrotnia się (kan. 1091 K.P.K.);
Nigdy nie zezwala się na małżeństwo, jeśli istnieje wątpliwość, czy strony są spokrewnione w jakimś stopniu linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.
Nie jest możliwe otrzymanie dyspensy w przypadku istnienia pokrewieństwa we wszystkich stopniach linii prostej oraz w przypadku rodzeństwa;
Po dziesiąte
przeszkoda powinowactwa - powinowactwo w linii prostej powoduje nieważność małżeństwa we wszystkich stopniach (kan. 1092 K.P.K.); możliwe jest otrzymanie dyspensy od tej przeszkody;
Po jedenaste
przeszkoda przyzwoitości publicznej - powstaje ona z nieważnego małżeństwa po rozpoczęciu życia wspólnego albo z notorycznego lub publicznego konkubinatu; powoduje nieważność małżeństwa w pierwszym stopniu linii prostej między mężczyzną i krewnymi kobiety i odwrotnie (kan. 1093 K.P.K.); możliwe jest otrzymanie dyspensy od tej przeszkody;
Po dwunaste
przeszkoda pokrewieństwa prawnego – nie mogą ważnie zawrzeć małżeństwa ze sobą ci, którzy są związani pokrewieństwem prawnym powstałym z adopcji, w linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej (kan. 1094 K.P.K.).
Maryna
Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.
Mikołaj
Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.
Andrzej
Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.
Piotr
Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !
Darek
Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!
Michał
Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.
Karolina
Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.
Joanna
Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.
Aneta
Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.
