Współwłasność w częściach ułamkowych a współwłasność łączna
20.12.2011
Zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wyróżnia się dwa rodzaje współwłasności:
-
współwłasność łączną;
-
współwłasność w częściach ułamkowych.
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 § 1 k.c.).
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Natomiast do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy księgi II Kodeksu cywilnego.
Współwłasność w częściach ułamkowych ma charakter samoistnego stosunku prawnego prawa rzeczowego. Stosunek ten nie jest związany ze stosunkiem prawnym innego rodzaju. Jest to stosunek nietrwały. Natomiast współwłasność łączna jest zawsze związana z innym podstawowym, osobistym stosunkiem prawnym w stosunku, do którego spełnia służebną rolę.
Współwłasność łączna zachodzi w stosunkach majątkowych między małżonkami, a także między wspólnikami spółki cywilnej.
W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdemu współwłaścicielowi przysługuje udział we współwłasności, który oznaczony jest co do wielkości ułamkiem. W drugim rodzaju współwłasności nie ma określonego co do wielkości udziału przysługującemu każdemu ze współwłaścicieli. Na tej podstawie nie można jednak określać współwłasności łącznej jako współwłasności bezudziałowej. Każda współwłasność jest współwłasnością składającą się z udziałów poszczególnych współwłaścicieli. W przypadku, jednak współwłasności łącznej udział ten nie jest oznaczony co do wielkości.
Współwłasność w częściach ułamkowych składa się z oznaczonych co do wielkości ułamkiem udziałów przysługujących poszczególnym współwłaścicielom. Natomiast w przypadku współwłasności łącznej udziały te nie są określone co do wielkości ułamkiem.
Ponadto w przypadku współwłasności łącznej niedopuszczalne jest rozporządzanie udziałem we współwłasności. Odmiennie sytuacja przedstawia się w stosunku do współwłasności w częściach ułamkowych. W przypadku tym każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.).
Jeżeli chodzi natomiast o zniesienie współwłasności to również sytuacja kształtuje się odmiennie w zależności od rodzaju współwłasności. Współwłasność w częściach ułamkowych może być w każdym czasie zniesiona. Zgodnie z art. 210 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być jednak wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Współwłaściciel lokalu stanowiącego odrębną własność nie może - bez zgody pozostałych współwłaścicieli tego lokalu - żądać zniesienia współwłasności, polegającego na wyodrębnieniu piwnic wchodzących w skład nieruchomości wspólnej (Uchwała SN z dnia 3 października 2003 r., III CZP 65/03).
Stosowanie art. 5 k.c. do żądania zniesienia współwłasności nieruchomości nie jest wyłączone (Uchwała SN z dnia 24 stycznia 2007 r., III CZP 117/06).
Natomiast w przypadku współwłasności łącznej nie może być ona zniesiona w czasie trwania podstawowego stosunku prawnego, który łączy strony. Z chwilą jego ustania współwłasność łączna przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Dopiero wówczas dopuszczalne jest zniesienie współwłasności i dokonanie podziału majątku wspólnego.
Współwłasność w częściach ułamkowych może być zniesiona w każdym czasie, natomiast współwłasność łączna jedynie po ustaniu podstawowego stosunku prawnego łączącego strony.
Tagi: współwłasność, prawo cywilne
Opinie naszych zadowolonych Klientów
