Solidarność dłużników

18.12.2011

Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski

Zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) solidarność dłużników stanowi jedną z dwóch postaci zobowiązań solidarnych. Określana jest także mianem solidarności biernej.

Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (366 § 1 k.c.).

Cechy solidarności dłużników

Solidarność dłużników charakteryzuje się następującymi cechami:

występuje kilku dłużników;
wierzycielowi przysługuje wierzytelność o spełnienie jednego świadczenia;
zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych;
wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna.

Z powyższego wynika, iż solidarność bierna jest korzystna dla wierzyciela, ponieważ wzmacnia jego pozycję, natomiast jest niebezpieczna dla dłużników solidarnych, którzy ponoszą ryzyko wykonania całego świadczenia na rzecz wierzyciela.

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 368 k.c. zobowiązanie może być solidarne, chociażby każdy z dłużników był zobowiązany w sposób odmienny.

Źródła solidarności dłużników

Solidarność bierna powstaje w następujących sytuacjach:

na podstawie czynności prawnej – powstanie odpowiedzialności solidarnej musi być wyraźnie wskazane w treści czynności prawnej, ponieważ solidarności tej nie domniemywa się;
na podstawie przepisów prawnych, które łączą powstanie solidarności dłużników z określonymi umowami, np.: przepis art. 370 k.c. zgodnie, z którym jeżeli kilka osób zaciągnęło zobowiązanie dotyczące ich wspólnego mienia, są one zobowiązane solidarnie, chyba że umówiono się inaczej;
na podstawie ustawy – solidarność dłużników powstaje także w razie ziszczenia się zdarzeń prawnych innych niż umowy, np.: przepis art. 441 § 1 k.c., który stanowi, iż jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna.

Pozycja prawna dłużników wobec wierzyciela

Pozycję prawną dłużników solidarnych wobec wierzyciela kształtuje przede wszystkim łącząca ich więź.

Po pierwsze, zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (366 § 1 k.c.). W związku z tym aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Po drugie, działania i zaniechania jednego z dłużników solidarnych nie mogą szkodzić współdłużnikom (art. 371 k.c.).

Po trzecie, przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia w stosunku do jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników (art. 372 k.c.).

Po czwarte, zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników (art. 373 k.c.).

Po piąte, odnowienie dokonane między wierzycielem a jednym z dłużników solidarnych zwalnia współdłużników, chyba że wierzyciel zastrzegł, iż zachowuje przeciwko nim swe prawa (art. 374 § 1 k.c.).

Po szóste, zwłoka wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych ma skutek także względem współdłużników (art. 374 § 2 k.c.).

Po siódme, dłużnik solidarny może się bronić wobec wierzyciela dwoma rodzajami zarzutów:

zarzutami, które przysługują mu osobiście względem wierzyciela, np.: wady oświadczenia woli, brak zdolności do czynności prawnych;
zarzutami, które ze względu na sposób powstania lub treść zobowiązania są wspólne wszystkim dłużnikom, np.: niezachowanie właściwej formy czynności prawnej.

Zarzuty osobiste to zarzuty dotyczące wyłącznie osoby danego dłużnika, oparte na okolicznościach, które odróżniają jego sytuację osobistą wobec wierzyciela od sytuacji innych dłużników. Do zarzutów takich należy także powołanie się na okoliczności mające uzasadniać tak zwane miarkowanie odszkodowania, o którym mowa w art. 440 k.c. (Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10).

Wspólnymi zarzutami w rozumieniu art. 17 § 2 k.z i art. 375 § 2 k.c. są te zarzuty, które ze względu na sposób powstania lub treść zobowiązania solidarnego przysługują wszystkim dłużnikom solidarnym. Nie należy do nich zarzut prekluzji z art. 473 k.z., który dotyczy jednego tylko z dłużników solidarnych (Wyrok SN z dnia 31 sierpnia 1966 r., III CR 226/64).

Po ósme, wyrok zapadły na korzyść jednego z dłużników solidarnych zwalnia współdłużników, jeżeli uwzględnia zarzuty, które są im wszystkim wspólne (art. 375 § 2 k.c.).

Roszczenie regresowe

Zgodnie z art. 376 § 1 k.c. jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Natomiast część przypadająca na dłużnika niewypłacalnego rozkłada się między współdłużników.

Przy rozstrzyganiu na podstawie art. 376 § 1 k.c., w jakich częściach współdłużnik może żądać od innych współdłużników solidarnych zwrotu spełnionego świadczenia na rzecz wierzyciela, bierze się pod uwagę zarówno współdłużników zobowiązanych do świadczenia orzeczeniem sądowym, jak i tych, przeciwko którym wierzyciel nie dochodził swych roszczeń sądownie (Wyrok SN z dnia 13 października 1986 r., I CR 278/86).

Tagi: dług, dłużnik, windykacja

Opinie naszych zadowolonych Klientów

Porady prawne online

Opinie klientów

Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

Podobne artykuły

Solidarność dłużników

Roszczenie windykacyjne

Plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji oraz kolejność zaspokojenia wierzycieli

Udaremnianie zaspokojenia wierzyciela przez dłużnika

Egzekucja administracyjna z wynagrodzenia za pracę

Organy egzekucyjne w administracji

Zawieszenie i umorzenie postępowania w trybie egzekucji administracyjnej

Przedmioty podlegające i nie podlegające egzekucji w administracji

Przesłanki naruszenia godności osobistej

Granice prawa własności

Co to są immisje ?