Rodzaje opłat sądowych i wydatków
06.12.2011
Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) na koszty sądowe składają się zarówno opłaty, jak i wydatki.
Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki (art. 2 ust. 1 KSCU).
Rodzaje opłat sądowych
Ustawodawca wyróżnił następujące rodzaje opłat sądowych:
-
opłata stała;
-
opłata stosunkowa;
-
opłata podstawowa;
-
opłata tymczasowa;
-
opłata ostateczna;
-
opłata kancelaryjna.
Opłata stała
Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe. Wysokość tej opłaty jest jednakowa, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5.000 złotych (art. 12 KSCU).
Opłatę stałą pobiera się w jednakowej wysokości niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia.
W postępowaniu uproszczonym pobiera się od apelacji opłatę stałą w takiej samej wysokości jak od pozwu, niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia (Uchwała SN z dnia 22 lutego 2007 r., III CZP 155/06).
Opłata stosunkowa
Zgodnie z art. 13 ust. 1 KSCU opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe. Wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych. Natomiast w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym opłata stosunkowa wynosi 2 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych (art. 13 ust. 2 KSCU).
Opłata stosunkowa pobierana jest w sprawach o prawa majątkowe.
Zażalenie wniesione przez pełnomocnika będącego adwokatem (radcą prawnym) na postanowienie o odrzuceniu apelacji, która nie została należycie opłacona, podlega odrzuceniu, jeżeli skarżący opłacił zażalenie opłatą podstawową, zamiast opłatą stosunkową (Postanowienie SN z dnia 19 lipca 2007 r., I PZ 11/07).
Opłata podstawowa
Opłatę podstawową pobiera się w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej (art. 14 ust. 1 KSCU). Opłata ta wynosi 30 złotych i stanowi minimalną opłatę, którą strona jest obowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie, chyba że ustawa stanowi inaczej. Istotnym jest fakt, iż pobranie od pisma opłaty podstawowej wyłącza pobranie innej opłaty.
Przepisów o opłacie podstawowej nie stosuje się w postępowaniu wieczystoksięgowym oraz w postępowaniu rejestrowym (art. 14 ust. 5 KSCU).
Od zażalenia na postanowienie w przedmiocie odrzucenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia w sprawach o prawa majątkowe pobiera się opłatę podstawową (Uchwała SN z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZP 39/10).
Opłata tymczasowa
Opłatę tymczasową uiszcza się od pisma wniesionego w sprawie o prawa majątkowe, w której wartości przedmiotu sprawy nie da się ustalić w chwili jej wszczęcia. Wysokość tej opłaty określa przewodniczący (art. 15 ust. 1 KSCU). Opłatę tymczasową określa się w granicach od 30 złotych do 1.000 złotych, a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 100 złotych do 10.000 złotych.
Wysokość opłaty tymczasowej ustala przewodniczący biorąc pod uwagę górną i dolną granicę tej opłaty, która została określona przez ustawę.
Opłata ostateczna
Opłata ostateczna jest określana przez sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w pierwszej instancji. Opłata ta jest bądź opłatą stosunkową, obliczoną od wartości przedmiotu sporu ustalonej w toku postępowania, bądź opłatą określoną przez sąd, jeżeli wartości tej nie udało się ustalić. W tym wypadku opłatę ostateczną sąd określa w kwocie nie wyższej niż 5.000 złotych, mając na względzie społeczną doniosłość rozstrzygnięcia i stopień zawiłości sprawy (art. 15 ust. 3 KSCU).
Wysokość opłaty ostatecznej jest określana przez sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w pierwszej instancji.
Jeżeli opłata ostateczna jest wyższa od opłaty tymczasowej, sąd orzeka o obowiązku uiszczenia różnicy, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.
Opłata kancelaryjna
Opłata kancelaryjna pobierana jest od wniosku o wydanie na podstawie akt: odpisu, wypisu, zaświadczenia, wyciągu, innego dokumentu oraz kopii, a ponadto od wniosku o wydanie odpisu księgi wieczystej (art. 3 ust. 3 KSCU).
Rodzaje wydatków
Wyliczenie wydatków zawarte w art. 5 ust. 1 KSCU nie jest wyczerpujące. Ma ono charakter jedynie przykładowy.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 KSCU wydatki obejmują w szczególności:
-
koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem;
-
zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków;
-
wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie;
-
wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych przez nie kosztów;
-
koszty przeprowadzenia innych dowodów;
-
koszty przewozu zwierząt i rzeczy, utrzymywania ich lub przechowywania;
-
koszty ogłoszeń;
-
koszty osadzenia i pobytu w areszcie;
-
ryczałty należne kuratorom sądowym za przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach: o unieważnienie małżeństwa, o rozwód oraz separację, a także za uczestniczenie przy ustalonych przez sąd kontaktach rodziców z dziećmi;
-
koszty wystawienia zaświadczenia przez lekarza sądowego.
Koszty mediacji nie stanowią wydatków (art. 6 KSCU).
Tagi: opłata sądowa
Opinie naszych zadowolonych Klientów
