Rozprawa administracyjna
12.11.2011
Rozprawa w postępowaniu administracyjnym uregulowana została w art. 89 – 96 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.). Jest ona jedną z najlepszych form postępowania wyjaśniającego, ponieważ dzięki niej organ administracyjny ma możliwość bezpośredniego oraz szybkiego zapoznania się ze stanem faktycznym, dzięki jednoczesnej obecności stron, świadków czy biegłych. Na rozprawie administracyjnej strony mogą jednocześnie składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty oraz przedstawiać dowody na ich poparcie. Ponadto strony mogą wypowiadać się co do wyników postępowania dowodowego (art. 95 § 1 k.p.a.).
Zgodnie z art. 89 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej przeprowadzi, z urzędu lub na wniosek strony, w toku postępowania rozprawę, w każdym przypadku, gdy zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania lub gdy wymaga tego przepis prawa. Należy, więc uznać, iż we wskazanych w tym przepisie przypadkach organ administracji publicznej jest zobligowany do przeprowadzenia rozprawy.
Przepisem prawa, który obliguje organ administracji publicznej do przeprowadzenia rozprawy jest art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) zgodnie, z którym po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, przeprowadza rozprawę administracyjną.
Nie jest obligatoryjna
rozprawa administracyjna w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji o wywłaszczeniu tylko dlatego, że postępowanie to dotyczy wywłaszczenia (Wyrok NSA z dnia 5 maja 1992 r., IV SA 111/92).
Natomiast w myśl art. 89 § 2 k.p.a. organ powinien przeprowadzić rozprawę, gdy zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron oraz gdy jest to potrzebne do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin. W podanych wyżej przypadkach organ administracji publicznej jest również zobowiązany do przeprowadzenia rozprawy.
Jeżeli zeznania darczyńcy i obdarowanego, składane w toku postępowania w sprawie wymierzenia podatku od darowizny, są rozbieżne co do wartości przedmiotu, organ administracji powinien zgodnie z art. 89 k.p.a. przeprowadzić z ich udziałem rozprawę dla ustalenia rzeczywistej wartości podstawy opodatkowania (Wyrok NSA z dnia 10 listopada 1981 r., SA/Kr 173/81).
Przed rozpoczęciem rozprawy organ administracyjny przeprowadza czynności przygotowawcze określone w art. 90 k.p.a. W szczególności:
-
wzywa strony do złożenia przed rozprawą wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów i do stawienia się na rozprawę osobiście lub przez przedstawicieli albo pełnomocników;
-
wzywa świadków i biegłych do stawienia się na rozprawę;
-
zawiadamia o rozprawie państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także inne osoby, jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot; w tym przypadku organ wzywa je do wzięcia udziału w rozprawie albo do złożenia przed rozprawą oświadczenia i dowodów dla jego poparcia.
K.p.a. określa także sposób wzywania na rozprawę. Stosownie do art. 91 § 1 k.p.a. w wezwaniu na rozprawę należy określić miejsce jej przeprowadzenia, termin oraz jej przedmiot. Natomiast termin rozprawy należy wyznaczyć tak, aby doręczenie wezwań oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiły przynajmniej na siedem dni przed jej rozpoczęciem. Pisemne wezwanie na rozprawę doręcza się stronom, świadkom, biegłym oraz państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do udziału w rozprawie (art. 91 § 2 k.p.a.). Natomiast zgodnie z art. 91 § 3 k.p.a., jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że oprócz wezwanych stron, uczestniczących w postępowaniu, mogą być jeszcze w sprawie inne strony, nie znane organowi administracji publicznej, należy ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie rozprawy ogłosić w drodze obwieszczeń albo w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.
We wstępnej części rozprawy następuje jej otwarcie oraz sprawdzenie, czy osoby wezwane stawiły się na nią. Stwierdza się także, czy nie ma przesłanek do odroczenia rozprawy. Co do zasady nieobecność na rozprawie stron należycie na nią wezwanych nie stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia. Jednakże zgodnie z art. 94 § 2 k.p.a. kierujący rozprawą odroczy ją, jeżeli stwierdzi poważne nieprawidłowości w wezwaniu stron na rozprawę, jeżeli niestawienie się strony zostało spowodowane przeszkodą trudną do przezwyciężenia, a także z innej ważnej przyczyny.
Odroczenie rozprawy nastąpi przykładowo, jeżeli kierujący rozprawą poweźmie wiadomość o tym, że strona trafiła do szpitala i wskutek tego nie może wziąć udziału w rozprawie. Odroczenie nastąpi także, jeżeli brak jest potwierdzenia wezwania strony na rozprawę.
W myśl art. 93 k.p.a. kierującym rozprawą jest wyznaczony do przeprowadzenia rozprawy pracownik tego organu administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie. Gdy postępowanie toczy się przed organem kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek organu kolegialnego. Kierujący rozprawą poza oczywistym prawem do jej prowadzenia posiada uprawnienie do uchylania zadawanych świadkom, biegłym i stronom pytań, jeżeli nie mają one istotnego znaczenia dla sprawy. Jednakże na żądanie strony należy zamieścić w protokole osnowę treści uchylonego pytania (art. 95 § 2 k.p.a.). Ponadto może on za niewłaściwe zachowanie się w czasie rozprawy, strony, świadkowie, biegli i inne osoby uczestniczące w rozprawie mogą być, po uprzednim ostrzeżeniu, wydalone z miejsca rozprawy przez kierującego rozprawą oraz ukarane grzywną do 100 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy zażalenie.
Tagi: rozprawa, postępowanie administracyjne
Opinie naszych zadowolonych Klientów
