Przestrzenne granice prawa własności nieruchomości
30.10.2011
Przestrzenne granice prawa własności mają wpływ na zakres tego prawa. Może być ono przecież wykonywane tylko w przysługującym właścicielowi zasięgu. Problematykę przestrzennych granic prawa własności nieruchomości należy rozpatrywać osobno w stosunku do różnych ich rodzajów. Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Inaczej, więc będą kształtowały się przestrzenne granice prawa własności nieruchomości gruntowej, budynkowej, czy lokalowej. Należy pamiętać, iż zawsze pierwszą i najważniejszą chyba granicą jest samo wyodrębnienie nieruchomości, które oznacza i ujawnia się w prowadzonej w oparciu o ustawę z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.) ewidencji gruntów i budynków.
Najbardziej złożona jest problematyka granic przestrzennych nieruchomości gruntowej. Zgodnie z tym, co już wcześniej wskazano powierzchnia gruntu (płaszczyzna pozioma) wyznaczona jest przez jego granice geodezyjne. Inaczej kształtuje się pionowy zasięg prawa własności nieruchomości gruntowej. Stosownie do treści art. 143 k.c. w granicach określonych przez społeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią. Przepis ten nie uchybia przepisom regulującym prawa do wód. Zgodnie z powołanym przepisem pionowy zasięg prawa własności nieruchomości gruntowej określony jest przez jej społeczno-gospodarcze przeznaczenie. W takim razie inaczej zasięg ten będzie kształtował się w przypadku nieruchomości rolnej, gdzie przede wszystkim korzysta się z gleby, a inaczej w stosunku do np. nieruchomości budowlanej, w której ingeruje się głębiej w grunt (ze względu na fundamenty), a czasem wiele metrów nad powierzchnię gruntu (w zależności od wysokości budynku).
Ustawodawca sam zaznacza, że przestrzenne granice prawa własności nieruchomości gruntowej nie uchybiają przepisom regulującym prawo do wód. Zagadnienie to uregulowane jest ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.). Zgodnie z powołaną ustawę wody stanowią własność Skarbu Państwa, innych osób prawnych albo osób fizycznych. Wyraźnie zaznaczono, że śródlądowe wody powierzchniowe płynące oraz wody podziemne stanowią własność Skarbu Państwa (art. 10 ust 1a Prawa wodnego). Wobec takiego brzmienia przepisu z całą pewnością własność nieruchomości nie rozciąga się na przepływające przez nią wody oraz wody podziemne, które są wodami publicznymi, a uprawnienia właścicielskie w stosunku do nich wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (art. 10 ust. 1a w zw. z art. 10 ust. 2 i art. 11 ust. 1 pkt. 2 Prawa wodnego).
Natomiast wprost wskazano, że wody stojące oraz wody w rowach znajdujące się w granicach nieruchomości gruntowej stanowią własność właściciela tej nieruchomości (art. 12 Prawa wodnego).
Co do nieruchomości gruntowej istotne ograniczenia przestrzennych granic prawa jej własności ustalają postanowienia ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.). Na podstawie art. 7 ust 1 tej ustawy złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości gruntowej są własnością Skarbu Państwa.
Znacznie prościej, niż w przypadku nieruchomości gruntowych, wyznaczyć przestrzenne granice prawa własności nieruchomości budynkowych. Wiążą się one z samą fizyczną konstrukcją budynku i obejmują jego bryłę. Prawo to związane jest jednakże z prawem do gruntu, na którym budynek ten się znajduje, co w pewnym zakresie wyznacza także granice przestrzenne własności.
Ostatnim omawianym rodzajem nieruchomości są nieruchomości lokalowe, których odrębna własność została ustanowiona na podstawie ustawy z dnia 24 września 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). W tym przypadku także brak jest większych trudności z określeniem granic przestrzennych prawa własności, ponieważ wyznacza je sam lokal. Pewne trudności mogą się wiązać z pomieszczeniami przynależącymi do lokalu jako jego części składowe, w szczególności, gdy są one położone poza budynkiem, w którym lokal się znajduje (art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali).
-
12.05.2014
Marek napisał(a):
Artykuł nie odpowiada w sposób zrozumiały na pytanie - Kiedy kopaliny stanowią cześć składową nieruchomości gruntowej ? Czyli należą do właściciela nieruchomości (jak wynika z powyższego artykułu) a nie do skarbu państwa? Czy wynika to ze sposobu jej użytkowania - rolny, budowlany, etc.,?
Do kogo należą znalezione w obrębie nieruchomości gruntowej (i co należy rozumieć przez jej części składową) skamieniałości lub/i meteoryty - do skarbu państwa? Właściciela gruntu? znalazcy? - jakie akty prawne to regulują?
Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.
Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.
Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.
Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !
Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!
Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.
Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.
Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.
Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.
