Rozwiązanie przysposobienia – przesłanki i skutki
25.10.2011Przysposobienie to instytucja prawna uregulowana w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Rozwiązanie stosunku przysposobienia zostało wyłączone w następujących przypadkach:
- po śmierci przysposobionego lub przysposabiającego rozwiązanie stosunku przysposobienia nie jest dopuszczalne, chyba że przysposabiający zmarł po wszczęciu sprawy o rozwiązanie stosunku przysposobienia; w wypadku takim na miejsce przysposabiającego w procesie wstępuje kurator ustanowiony przez sąd (art. 125 § 2 k.r. i o.).;
- nie jest dopuszczalne rozwiązanie przysposobienia, na które rodzice przysposobionego wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę bez wskazania osoby przysposabiającego (art. 1251 § 1 k.r. i o.).
Przesłanki rozwiązania przysposobienia
Artykuł 125 § 1 k.r. i o. expressis verbis stanowi, iż rozwiązanie stosunku przysposobienia może nastąpić na żądanie zarówno przysposabiającego, jak i przysposobionego. Żądanie to nie stanowi jednak wystarczającej podstawy wydania przez sąd orzeczenia o rozwiązaniu przysposobienia. Konieczne jest ponadto wykazanie, iż zachodzą ważne powody oraz nie ucierpi dobro małoletniego dziecka.
Określenie „ważne powody” nie zostało doprecyzowane przez ustawodawcę. Jest to klauzula generalna, która musi być skonkretyzowana przez sąd w każdej konkretnej sprawie. Na ogół przyjmuje się, iż „ważne powody” to przede wszystkim brak bliskiej rodzinnej więzi między przysposabiającym a przysposobionym.
Jeżeli chodzi natomiast o dobro małoletniego dziecka to jest to przesłanka o charakterze negatywnym. kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi bowiem, iż rozwiązanie stosunku przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka (art. 125 § 1). Jeżeli osoba przysposobiona jest już pełnoletnia przesłanki jej dobra nie bierze się pod uwagę w postępowaniu o rozwiązanie stosunku przysposobienia.
Skutki rozwiązania przysposobienia
Orzeczenie sądu rozwiązujące przysposobienie ma charakter konstytutywny, wywołuje skutki z chwilą uprawomocnienia się (ex nunc) oraz jest skuteczne erga omnes.
Podstawowym skutkiem rozwiązania przysposobienia jest ustanie stosunku pokrewieństwa oraz powinowactwa, jaki powstał wskutek przysposobienia. W rezultacie ustaje stan cywilny, który został nabyty w wyniku przysposobienia. Wyjątkiem od tego jest zachowanie przez przysposobionego nazwiska nabytego przez niego oraz imienia lub imion otrzymanych w związku z przysposobieniem. Jednakże z ważnych powodów sąd na wniosek przysposobionego lub przysposabiającego może w orzeczeniu o rozwiązaniu stosunku przysposobienia postanowić, że przysposobiony powraca do swego pierwotnego nazwiska, które nosił przed orzeczeniem przysposobienia. Na wniosek przysposobionego sąd orzeka o jego powrocie do poprzednio noszonego imienia lub imion (art. 126 § 2 k.r. i o.).
Konsekwencją rozwiązania przysposobienia jest także ustanie władzy rodzicielskiej przysposabiającego. Natomiast rodzice naturalni odzyskują tą władzę, ponieważ nie można pozbawić małoletniego dziecka pieczy rodzicielskiej.
Jeżeli chodzi natomiast o prawo spadkowe to wskutek rozwiązania stosunku przysposobienia ustają wzajemne uprawnienia przysposobionego oraz przysposabiającego w zakresie dziedziczenia z mocy ustawy. Natomiast przywróceniu podlegają uprawnienia do dziedziczenia ustawowego między przysposobionym a jego naturalną rodziną. Należy podkreślić, iż rozwiązanie przysposobienia nie ma wpływu na dziedziczenie testamentowe.
Kolejną konsekwencją rozwiązania przysposobienia jest ustanie wzajemnego obowiązku alimentacyjnego. Sąd może jednak, stosownie do okoliczności, utrzymać w mocy ten obowiązek (art. 125 § 1 k.r. i o.).
Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.
Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.
Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.
Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !
Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!
Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.
Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.
Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.