Kancelaria Radcy Prawnego Dariusz Borys Kostyra
Zamów poradę online Zapytaj prawnika

Odpowiedzialność majątkowa małżonków

24.10.2011
Witold Walkowski
Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski
Masz problem?
Zadaj mi pytanie

Każdy małżonek odpowiada za zaciągnięte przez siebie zobowiązania swoim majątkiem osobistym. Natomiast za zobowiązania, które małżonkowie zaciągnęli wspólnie odpowiadają oboje małżonkowie zarówno z majątku wspólnego, jak i z majątków osobistych.

Zgodnie z  ustawą z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków (art. 41 § 1 k.r. i o.). Jeżeli natomiast małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia jedynie z:

  1. majątku osobistego dłużnika;
  2. wynagrodzenia za pracę dłużnika;
  3. dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej;
  4. korzyści uzyskanych z przysługujących dłużnikowi praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy;
  5. przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa, jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Jeżeli dłużnik zaciągnął zobowiązanie bez zgody swojego małżonka to wierzyciel może kierować egzekucję tylko do majątku osobistego oraz do dochodów dłużnika sensu largo, a także ewentualnie do składników przedsiębiorstwa.

Ustawodawca pozostawił wierzycielowi decyzję w sprawie, czy będzie żądał zgody drugiego małżonka na zaciągnięcie zobowiązania przez dłużnika. Zgoda ta ma charakter fakultatywny i nie jest uzależniona od rodzaju i wartości zobowiązania. Omawiana zgoda nie dotyczy przypadków, w których wymóg zgody obojga małżonków jest warunkiem sine qua non na zaciągnięcie zobowiązania.

Brak zgody małżonka na zaciągnięcie zobowiązania przez dłużnika nie skutkuje nieważnością czynności prawnej. Brak ten wpływa jedynie na zakres odpowiedzialności dłużnika za zaciągnięte zobowiązanie.

W przypadku, gdy wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z przysługujących dłużnikowi praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy (art. 41 § 3 k.p.).

Za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny oboje małżonkowie odpowiadają solidarnie (art. 30 § 1 k.p.).

Z ważnych powodów sąd może jednak na żądanie jednego z małżonków postanowić, że za powyższe zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął. Postanowienie to może być uchylone w razie zmiany okoliczności. Natomiast względem osób trzecich wyłączenie odpowiedzialności solidarnej jest skuteczne, tylko wówczas, gdy było im wiadome.

Zniesienie przez sąd wspólności spółdzielczego prawa do lokalu pozostaje bez wpływu na określoną w art. 30 § 1 k.r. i o. odpowiedzialność solidarną obojga małżonków za zapłatę opłat związanych z używaniem spółdzielczego lokalu mieszkalnego (Uchwała SN z dnia 11.10.1995 r., III CZP 137/95).

Podkreślić należy, iż nawet w przypadku, gdy zobowiązanie zostało zaciągnięte przez jednego z małżonków za zgodą drugiego to i tak nie staje się on stroną stosunku prawnego – nie staje się dłużnikiem.

Jan Wróbel zawarł umowę pożyczki z Krzysztofem Kowalskim. Na zawarcie tej umowy zgodę wyraziła żona Jana Wróbla – Małgorzata. Zgoda ta skutkuje tym, że wierzyciel może prowadzić egzekucje również z majątku wspólnego Państwa Wróbel. Natomiast Małgorzata Wróbel przez fakt wyrażenia zgody na zawarcie umowy nie staje się dłużnikiem. Nie ma ona obowiązku wykonać tej umowy, musi ona jedynie znosić egzekucję wierzytelności z majątku wspólnego.

Zgodnie z powyższym wierzyciel może pozwać jedynie małżonka, który zaciągnął zobowiązanie – dłużnika. Jeżeli jednak chce dochodzić należności z majątku wspólnego musi uzyskać klauzulę wykonalności również przeciwko małżonkowi, który wyraził zgodę na zaciągnięcie zobowiązania (art.787 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Należy podkreślić, iż przedstawione powyżej zasady odpowiedzialności majątkowej małżonków dotyczą jedynie okresu, w którym między małżonkami istniała wspólność majątkowa. Natomiast za zobowiązania, które powstały po ustaniu tej wspólności każdy z małżonków odpowiada osobiście całym swoim majątkiem. Nie oznacza to jednak, że drugi małżonek nie ponosi nigdy odpowiedzialności za te zobowiązania. Będzie za nie odpowiadał, gdy jego odpowiedzialność wynika z odpowiedzialności rzeczowej (hipoteka, zastaw) lub z innych czynności prawnych ( np. z tytułu poręczenia). Drugi małżonek będzie także ponosił odpowiedzialność w sytuacjach, w których przepisy prawa ustanawiają odpowiedzialność solidarną. 



Tagi: odpowiedzialność, małżeństwo, kodeks rodzinny, egzekucja

Opinie naszych zadowolonych Klientów
    Zostaw swój komentarz
    Adres e-mail nie zostanie opublikowany
Zapytaj prawnika
Umów wizytę
Opinie klientów
Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

  • right
Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

  • left
  • right
Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

  • left
  • right
Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

  • left
  • right
Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

  • left
  • right
Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

  • left
  • right
Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

  • left
  • right
Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

  • left
  • right
Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

  • left
  • right
Podobne artykuły