Odpowiedzialność majątkowa małżonków
24.10.2011
Zgodnie z ustawą z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków (art. 41 § 1 k.r. i o.). Jeżeli natomiast małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia jedynie z:
- majątku osobistego dłużnika;
- wynagrodzenia za pracę dłużnika;
- dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej;
- korzyści uzyskanych z przysługujących dłużnikowi praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy;
- przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa, jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Jeżeli dłużnik zaciągnął zobowiązanie bez zgody swojego małżonka to wierzyciel może kierować egzekucję tylko do majątku osobistego oraz do dochodów dłużnika sensu largo, a także ewentualnie do składników przedsiębiorstwa.
Ustawodawca pozostawił wierzycielowi decyzję w sprawie, czy będzie żądał zgody drugiego małżonka na zaciągnięcie zobowiązania przez dłużnika. Zgoda ta ma charakter fakultatywny i nie jest uzależniona od rodzaju i wartości zobowiązania. Omawiana zgoda nie dotyczy przypadków, w których wymóg zgody obojga małżonków jest warunkiem sine qua non na zaciągnięcie zobowiązania.
W przypadku, gdy wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z przysługujących dłużnikowi praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy (art. 41 § 3 k.p.).
Z ważnych powodów sąd może jednak na żądanie jednego z małżonków postanowić, że za powyższe zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął. Postanowienie to może być uchylone w razie zmiany okoliczności. Natomiast względem osób trzecich wyłączenie odpowiedzialności solidarnej jest skuteczne, tylko wówczas, gdy było im wiadome.
Podkreślić należy, iż nawet w przypadku, gdy zobowiązanie zostało zaciągnięte przez jednego z małżonków za zgodą drugiego to i tak nie staje się on stroną stosunku prawnego – nie staje się dłużnikiem.
Zgodnie z powyższym wierzyciel może pozwać jedynie małżonka, który zaciągnął zobowiązanie – dłużnika. Jeżeli jednak chce dochodzić należności z majątku wspólnego musi uzyskać klauzulę wykonalności również przeciwko małżonkowi, który wyraził zgodę na zaciągnięcie zobowiązania (art.787 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. z 1965, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).
Należy podkreślić, iż przedstawione powyżej zasady odpowiedzialności majątkowej małżonków dotyczą jedynie okresu, w którym między małżonkami istniała wspólność majątkowa. Natomiast za zobowiązania, które powstały po ustaniu tej wspólności każdy z małżonków odpowiada osobiście całym swoim majątkiem. Nie oznacza to jednak, że drugi małżonek nie ponosi nigdy odpowiedzialności za te zobowiązania. Będzie za nie odpowiadał, gdy jego odpowiedzialność wynika z odpowiedzialności rzeczowej (hipoteka, zastaw) lub z innych czynności prawnych ( np. z tytułu poręczenia). Drugi małżonek będzie także ponosił odpowiedzialność w sytuacjach, w których przepisy prawa ustanawiają odpowiedzialność solidarną.
Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.
Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.
Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.
Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !
Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!
Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.
Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.
Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.