Kancelaria Radcy Prawnego Dariusz Borys Kostyra
Zamów poradę online Zapytaj prawnika

Co jest rzeczą w rozumieniu prawa cywilnego?

24.10.2011
Witold Walkowski
Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski
Masz problem?
Zadaj mi pytanie

Definicja legalna rzeczy zawarta została w art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Pomimo, iż przepis ten definiuje rzeczy w sposób bardzo lakoniczny, ma on znaczną doniosłość prawną. Przykładowo można wskazać, iż co do zasady jedynie rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c. mogą być przedmiotem stosunków prawnorzeczowych. Dlatego warto pochylić się na dłużej nad powołaną definicją.

Rzeczami w rozumieniu k.c. są tylko przedmioty materialne (art. 45 k.c.).

Wydaje się, iż przy określaniu zakresu znaczeniowego rzeczy materialnych nieodzowne staje się posłużenie się ponadczasową definicją J. Wasilkowskiego zgodnie, z którą „rzeczami w rozumieniu naszego prawa cywilnego są materialne części przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym na tyle wyodrębnione (w sposób naturalny lub sztuczny), że w stosunkach społeczno – gospodarczych mogą być traktowane jako dobra samoistne”.

Zatem pierwszym z kryteriów wyróżniających rzeczy jest cecha materialności. Przy takim definiowaniu pojęcia rzeczy w rozumieniu k.c. należy z całą pewnością stwierdzić, iż a contrario rzeczami nie są dobra niematerialne, czyli np. utwory, czy wynalazki. Z tych samych przyczyn za rzeczy nie można uznać wiatru, deszczu, czy fal dźwiękowych.

Jarosław Ledwoń skomponował utwór Oda do Kubusia Puchatka. Wydrukował go w czterech egzemplarzach oprawionych w skórzaną okładkę. Sam utwór nie jest rzeczą w rozumieniu k.c., natomiast rzeczami są jego wydrukowane zapisy.

Kolejną cechą rzeczy jest ich wyodrębnienie. Może mieć ono postać odrębności fizycznej lub prawnej. Wyodrębnienie fizyczne następuje przez faktyczne odłączenie rzeczy od większej całości.

Adam Kowal posiada dwadzieścia kilogramów jabłek, z czego wydzielił pięć kilo.

Natomiast wyodrębnienie fizyczne może przykładowo nastąpić przez utworzenie z jednego przedmiotu własności kolejnego. Oczywiście może być to połączone również z jego fizycznym wyodrębnieniem.

Maria Nowak posiada tytuł prawny własności nieruchomości. Doprowadziła ona do jej geodezyjnego podziału na cztery nieruchomości, po czym przeniosła w drodze darowizny prawo własności trzech spośród nich na swoje dzieci.

Pewnych trudności do sklasyfikowania mogą nastręczać kopaliny lub woda. W ustawach regulujących te zagadnienia ustawodawca posługuje się pojęciem własności. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.) złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości gruntowej są własnością Skarbu Państwa, natomiast stosownie do art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.) wody stanowią własność Skarbu Państwa, innych osób prawnych albo osób fizycznych. Pomimo tego faktu, nie można uznać, iż chodzi tu o własność w rozumieniu art. 140 k.c., a kopaliny i wody należy uznać za przedmioty materialne niebędące rzeczami.

Wody oraz kopaliny nie są rzeczami w rozumieniu kodeksu cywilnego.

Z uwagi na art. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 104, poz. 1002 z późn. zm.) należy uznać, iż nie są rzeczami zwierzęta. Natomiast mogą one być przedmiotem stosunków prawnorzeczowych.

Zgodnie z art. 1 ustawy o ochronie zwierząt, zwierzęta nie są rzeczami.

W doktrynie jest kwestią sporną to, czy za rzeczy należy uznać pieniądze. Brak jest natomiast sporu co do faktu, iż pieniędzmi są numizmaty. Rzeczami nie są także przedsiębiorstwo, mienie lub zbiór rzeczy.



Tagi: rzecz, prawo cywilne, kodeks cywilny

Opinie naszych zadowolonych Klientów
  • 23.10.2012 Ania napisał(a):

    Rzeczą w rozumieniu prawa cywilnego jest.... dom mieszkalny, rybka akwariowa, woda w rzece, fortepian, znak firmowy Mercedesa
    utwór ,,Dziwny jest ten świat''Czesława Niemena, działka rolna o powierzchni 1 ha, energia elektryczna, mieszkanie spółdzielcze
    srebrna moneta z XIXwieku

  • Zostaw swój komentarz
    Adres e-mail nie zostanie opublikowany
Zapytaj prawnika
Umów wizytę
Opinie klientów
Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

  • right
Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

  • left
  • right
Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

  • left
  • right
Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

  • left
  • right
Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

  • left
  • right
Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

  • left
  • right
Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

  • left
  • right
Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

  • left
  • right
Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

  • left
  • right
Podobne artykuły