Kancelaria Radcy Prawnego Dariusz Borys Kostyra
Zamów poradę online Zapytaj prawnika

Dobra osobiste osób prawnych

24.10.2011
Witold Walkowski
Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski
Masz problem?
Zadaj mi pytanie

W art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przewidziano ochronę dóbr osobistych człowieka. Środki, które służą ochronie tych dóbr zostały z kolei unormowane w art. 24 k.c. Jednak ustawodawca przewidział także ochronę dóbr osobistych osób prawnych, które należy uznać za integralny element ich podmiotowości. W związku z tym na podstawie art. 43 k.c przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.

W kodeksie cywilnym brak jest definicji samych dóbr osobistych, a tym bardziej dóbr osobistych osób prawnych. Artykuł 23 k.c. wymienia jedynie, iż dobrami osobistymi są w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jednak nie jest to wyliczenie taksatywne, a więc katalog dóbr osobistych nie jest katalogiem zamkniętym. Jest on poszerzany w szczególności przez orzecznictwo. Oczywiście niektóre spośród wymienionych w art. 23 k.c. dóbr osobistych z samej natury osób prawnych nie będą im przysługiwały. Przykładowo dobrami takimi będą: zdrowie, swoboda sumienia, czy wizerunek. Próbując zdefiniować dobra osobiste osób prawnych można stwierdzić, iż są to wartości niemajątkowe, dzięki którym osoba prawna może funkcjonować zgodnie ze swym zakresem działań.

Dobra osobiste osób prawnych - to wartości niemajątkowe, dzięki którym osoba prawna może funkcjonować zgodnie ze swym zakresem działań (art. 43 w związku z art. 23 k.c.) Szkoła wyższa może należycie wypełniać powierzone jej zadania dydaktyczno-wychowawcze, polegające na kształceniu i wychowywaniu młodzieży tylko wówczas, gdy dysponuje odpowiednio wysokim autorytetem wychowawczym i moralnym (Wyrok SN z dnia 14 listopada 1986 r., II CR 295/86).

Można przykładowo wymienić niektóre dobra osobiste przysługujące osobom prawnym. Są nimi z całą pewnością:

  1. dobra sława czy renoma (odpowiednik czci osoby fizycznej);
  2. nazwa lub firma (odpowiednik nazwiska czy pseudonimu);
  3. tajemnica korespondencji;
  4. nietykalność lokali

Naruszenie nazwy osoby prawnej jako jej dobra osobistego może nastąpić w razie używania przez nieuprawnionego nie tylko pełnej nazwy, ale i jej części, jeżeli ta część spełnia w sposób wystarczający funkcję indywidualizującą osobę prawną, która umożliwia jednoznaczną identyfikację tej osoby i jej odróżnienie od innych podmiotów dlatego, że tworzące część nazwy oznaczenie ma samo w sobie dostateczną moc dystynktywną (Wyrok SN z dnia 28 października 1998 r., II CKN 25/98).

Ochronę dóbr osobistych osób prawnych przewidują także przepisy szczególne. Tytułem przykładu można podać ustawę z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.).

Na podstawie art. 43 k.c. środki ochrony dóbr osobistych przewidziane dla osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych. Zgodnie z tymi postanowieniami osoba prawna, której dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może ona także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może ona również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 24 § 1 k.c.).

Naruszenie dóbr osobistych wielokrotnymi wypowiedziami prasowymi uzasadnia zredagowanie przez sąd oświadczenia przewidzianego w art. 24 § 1 zdanie drugie k.c. w sposób ogólny, oddający treść i wymowę tych wypowiedzi (Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2010 r., I CSK 217/09).

Zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli w trybie art. 24 § 1 k.c. powinno konkretyzować dobro osobiste, które zostało naruszone. W przypadku naruszenia dobra osobistego pracownika, o którym wiedzieli lub mogli wiedzieć jedynie inni pracownicy, obowiązek opublikowania przeprosin w prasie jest nieproporcjonalny (Wyrok SN z dnia 19 października 2007 r., II PK 76/07).

Ponadto, jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych (art. 24 § 2 k.c.).

Roszczenie o zadośćuczynienie i odszkodowanie (art. 24 i 471 k.c.) z tytułu nieudzielenia pracownikowi obligatoryjnych godzin odpoczynku (art. 132 i 133 k.p.) nie są roszczeniami alternatywnymi w rozumieniu art. 4771 k.p.c. w stosunku do roszczenia o udzielenie skumulowanych dni wolnych z tego tytułu (Wyrok SN z dnia 3 września 2009 r., III PK 33/09).

Przewidziane w art. 24 k.c. środki ochrony dóbr osobistych nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach szczególnych, zwłaszcza w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.



Tagi: dobra osobiste, osoba prawna

Opinie naszych zadowolonych Klientów
    Zostaw swój komentarz
    Adres e-mail nie zostanie opublikowany
Zapytaj prawnika
Umów wizytę
Opinie klientów
Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

  • right
Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

  • left
  • right
Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

  • left
  • right
Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

  • left
  • right
Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

  • left
  • right
Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

  • left
  • right
Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

  • left
  • right
Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

  • left
  • right
Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

  • left
  • right
Podobne artykuły