Kancelaria Radcy Prawnego Dariusz Borys Kostyra
Zamów poradę online Zapytaj prawnika

Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

21.10.2011
Witold Walkowski
Autor:
Witold Walkowski Ekspert LexVin
Aplikant Radcowski
Masz problem?
Zadaj mi pytanie

Zarząd to działanie w sferze prawnej innej osoby. Sfera ta może stanowić równocześnie sferę prawną osoby, która wykonuje zarząd.

W skład zarządu wchodzą:

  1. czynności prawne, które dotyczą majątku wspólnego i prowadzą do nabycia lub rozporządzania prawem, zaciągania zobowiązania, przeniesienia posiadania rzeczy;
  2. wszelkie działania o charakterze faktycznym, które są niezbędne dla wykonywania praw objętych wspólnością;
  3. czynności, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa, zalicza się do nich także czynności procesowe podejmowane w postępowaniu sądowym i administracyjnym

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym.

Współdziałanie to na podstawie art. 36 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964, Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) obejmuje w szczególności udzielanie sobie wzajemnie przez małżonków informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym, a także o zobowiązaniach obciążających ten majątek.

Co do zasady każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym (art. 36 § 2 k.r. i o.).

Przedmiotami majątkowymi, które służą małżonkowi do wykonywania zawodu lub oprowadzenia działalności zarobkowej, może on zarządzać samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Przystąpienie przez małżonka do ugody w postępowaniu rozgraniczeniowym jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym (art. 36 § 2 k.r.o.) (Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2000 r., III CKN 237/00).

Istotnym uprawnieniem małżonka jest możliwość sprzeciwienia się czynności zarządu majątkiem wspólnym, która zmierzona jest przez drugiego małżonka. Uprawnienie to nie dotyczy jednak czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzających do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanych w ramach prowadzonej działalności zarobkowej. Sprzeciw ten jest skuteczny wobec osoby trzeciej, jeżeli osoba ta mogła się z nim zapoznać przed dokonaniem czynności prawnej.

Ustawodawca wymienia także czynności, do dokonania których wymagana jest zgoda drugiego małżonka. Należą do nich:

  1. czynność prawna prowadząca do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, a także prowadząca do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;
  2. czynność prawna prowadząca do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;
  3. czynność prawna prowadząca do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;
  4. darowizna z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Ważność umowy, która dotyczy wskazanych wyżej przedmiotów, a została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od jej potwierdzenia przez drugiego małżonka. Do czasu potwierdzenia tej umowy czynność ta jest „niezupełna” (negotium claudicans). Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia zawartej umowy. Staje się ona wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu, tzn. jeżeli w tym terminie drugi małżonek umowy nie potwierdzi. Należy podkreślić, iż odmowa zgody na dokonanie czynności nie wymaga zachowania szczególnej formy. Na podstawie art. 60 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) może być wyrażona przez każde zachowanie się osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Wyrażenie zgody przez małżonka nie sprawia, że staje się on stroną zawartej umowy.

Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna (art. 37 § 4 k.r. i o.). Czynność taka nie może być potwierdzona po jej dokonaniu (ex post).

Jako przykład jednostronnych czynności prawnych można wymienić przyrzeczenie publiczne, zrzeczenie się własności nieruchomości

Kodeks rodzinny i opiekuńczy chroni także osoby, które dokonały czynność prawną z jednym z małżonków. Jeżeli na podstawie tej czynności, która została dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie osób, które w dobrej wierze dokonały czynności prawnej z osobą nie uprawnioną do rozporządzania prawem.

Każdy z małżonków może zwrócić się do sądu o udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności, jeżeli drugi z małżonków odmawia zgody wymaganej do jej dokonania lub w przypadku, gdy porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Sąd udziela takiego zezwolenia w przypadku, gdy dokonania czynności wymaga dobro rodziny (art. 39 k.r. i o.).

Sąd może pozbawić jednego z małżonków samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym. Może to uczynić jedynie z ważnych powodów na żądanie drugiego małżonka (art. 40 k.r. i o.).

Sąd może również postanowić, że na dokonanie czynności, dla których przepis prawa wymaga zgody drugiego małżonka potrzebne będzie zamiast tej zgody zezwolenie sądu. Wyżej wskazane postanowienia mogą być uchylone w razie zmiany okoliczności.



Tagi: małżeństwo, kodeks rodzinny, majątek

Opinie naszych zadowolonych Klientów
    Zostaw swój komentarz
    Adres e-mail nie zostanie opublikowany
Zapytaj prawnika
Umów wizytę
Opinie klientów
Maryna

Komunikacja i współpraca z kancelarią zostawiły bardzo pozytywne emocje. Wszyscy pracownicy bardzo mili i pomocni. Poziom profesjonalności bardzo wysoki . Myślałam, że moja sprawa nie jest do załatwienia, ale SIĘ UDAŁO! Otrzymałam kartę na 3 lata w trzy miesiące. Bardzo się cieszę , że trafiłam na kancelarię LexVin, doświadczonego prawnika Pana Dariusza Kostyry. Jestem bardzo wdzięczna i serdecznie polecam najlepszą kancelarię w Warszawie.

  • right
Mikołaj

Jestem mile zaskoczony jakością, fachowością i krótkim czasem prowadzenia sprawy choć do tej pory współpracowałem z wieloma kancelariami i prawnikami.

  • left
  • right
Andrzej

Szczerze polecam ta kancelarie dobry kontakt, szybka odpowiedz i pełen profesjonalizm. W sądzie poszło tak jak mówił Pan Dariusz. Dziękuje.

  • left
  • right
Piotr

Cieszy mnie niezmiernie, że w tak trudnych czasach wyzysku, manipulacji i cwaniactwa jest tak profesjonalna możliwość obrony. Dziękuję panie Darku !

  • left
  • right
Darek

Jestem bardzo mile zaskoczony profesjonalnością i szybkością odpowiedzi. Poleciłem serwis znajomym, bo warto!

  • left
  • right
Michał

Bardzo fachowa i szybka pomoc, a wszystko w dobrej cenie. Jestem pełen uznania i wdzięczności dla Kancelarii LexVin za profesjonalną realizację usługi.

  • left
  • right
Karolina

Bardzo dziękuję za zajęcie się moją sprawą oraz szybkie wysłanie mi sprzeciwu. Z pewnością polecę Państwa usługi.

  • left
  • right
Joanna

Pomoc prawną otrzymałam błyskawicznie i profesjonalnie.Świetna,merytoryczna i miła obsługa. Serdecznie dziękuję.

  • left
  • right
Aneta

Bardzo dziękuję za profesjonalne i szybkie napisanie sprzeciwu. Polecam pomoc prawną Kancelarii LexVin każdemu, kto szuka profesjonalnej pomocy prawnej.

  • left
  • right
Podobne artykuły