Zasiedzenie nieruchomości rolnej
13.12.2013
W niniejszej sprawie powinien Pan rozważyć czy nie doszło do zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości. Zgodnie z art. 172 Kodeksu cywilnego posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
Posiadaczem samoistnym nieruchomości rolnej jest ten, kto nią włada jak właściciel, wyrażając tym samym wolę wykonywania w stosunku do niej prawa własności.
Co w Pana sprawie jest niezmiernie istotne, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nieruchomości rolnej nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.
Zasiedzenie polega na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu oznaczonego w ustawie czasu. Podstawową funkcją zasiedzenia jest eliminacja długotrwałej rozbieżności między faktycznym wykonywaniem uprawnień właścicielskich a formalnoprawnym stanem własności, co przyczynia się do ustabilizowania i uporządkowania stosunków społecznych pod względem prawnym (zob. J.St. Piątowski (w:) System..., s. 311 i powołaną tam literaturę).
Wielokrotnie podkreślano już w toku wcześniejszych rozważań, że w wyniku upływu terminu zasiedzenia następuje z mocy prawa nabycie własności nieruchomości przez jej posiadacza samoistnego. Zatem jedynie dla potrzeb dowodowych - dla formalnego ustalenia legitymacji właściciela następuje sądowe „stwierdzenie zasiedzenia". Postanowienie sądu ma charakter deklaratoryjny.
Postępowanie sądu toczy się w trybie nieprocesowym. Postępowanie wszczyna się na wniosek zainteresowanego (art. 609 § 1 k.p.c.). Wiadomo zaś, że zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy postępowanie (art. 510 § 1 k.p.c.). Tutaj do grona osób zainteresowanych należy w pierwszym rzędzie zaliczyć samoistnego posiadacza-nabywcę nieruchomości. Z drugiej strony zainteresowany jest także dotychczasowy właściciel nieruchomości. Bez wątpienia osobami uprawnionymi do złożenia wniosku o stwierdzenie zasiedzenia są również wierzyciele posiadacza oraz wierzyciele poprzedniego właściciela (por. S. Dmowski (w:) Prawo obrotu..., s. 321).
Wnioskodawca winien wskazać innych zainteresowanych. Jeżeli nie dokonuje tego, orzeczenie może zapaść dopiero po wezwaniu innych zainteresowanych przez ogłoszenie (art. 609 § 2 zd. 1 k.p.c.).
W toku swego postępowania sąd bada i ustala przesłanki zasiedzenia. Ustala więc samoistne posiadanie rzeczy (nieruchomości), ciągłość posiadania, dobrą lub złą wiarę posiadacza, upływ terminu zasiedzenia. Korzysta z materiału dowodowego oferowanego przez wnioskodawcę i uczestników postępowania (art. 3 k.p.c., art. 232 zd. 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Sąd może również z urzędu dopuścić dowód niewskazany przez zainteresowanych (art. 232 zd. 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).
Jeżeli więc charakter posiadania nieruchomości rolnej przez Pana oraz Pana ojca ma i miał charakter samoistny to właściwe będzie wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości. Opłata sądowa od wniosku o
zasiedzenie wynosi 2000 zł, należy liczyć się również z dodatkowymi kosztami takimi jak sporządzenie mapy przez geodetę czy też kosztami tłumaczeń dokumentów dla uczestników postępowania tj. łącznie ok. 2000 zł.
Ponadto w przypadku stwierdzenia przez sąd zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości rolnej będzie Pan zobligowany do uiszczenia podatku w wymiarze wskazanym w Ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Tagi: zasiedzenie, posiadanie samoistne
Opinie naszych zadowolonych Klientów
