Opłata za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych
21.05.2013
Co do zasady pobieranie opłaty za odprowadzenie wód opadowych oraz roztopowych jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Zgodnie z Ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Zgodnie z powołaną ustawą za
ścieki uważa się wprowadzane do wód lub do ziemi m.in. wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów.
Na gruncie powołanych przepisów natomiast sporne jest czy opłata za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych może być naliczana od powierzchni dachów. Osobiście stoję na stanowisku, iż opłata może być również naliczana od tej powierzchni i w orzecznictwie takie stanowisko jest większościowe.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku w sprawie II OSK 255/2007 orzekł, iż przykładowe wymienienie w przepisie art. 2 pkt 8 lit. c ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 r. Nr 72 poz. 747 ze zm.) terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, dróg i parkingów o trwałej nawierzchni wskazuje na to, iż ustawodawca używając pojęcia „powierzchnie zanieczyszczone” wiązał je z terenami, czyli powierzchnią ziemi, w tym również zabudowanej. Naliczenie zatem opłat za odprowadzanie ścieków w postaci wód opadowych i roztopowych przy zastosowaniu jako przelicznika 1 m2 powierzchni dachów nie ma oparcia w przepisach prawa.
Odmienne stanowisko zostało zawarte m.in. w orzeczeniu Sąd Apelacyjnego w Poznaniu w sprawie I ACa 1644/2004 gdzie wskazano, iż przepisy § 5 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2003 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. 2003 r. Nr 55 poz. 477 z późn. zm.) zawierają jedynie przykładowe wyliczenie przypadków podlegających opłacie. Potwierdzeniem tego stanowiska jest art. 2 pkt 8 lit. c ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 r. Nr 72 poz. 747 z późn. zm.), gdzie przy określeniu wód opadowych lub roztopowych pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych użyto sformułowania „w szczególności”. Nie ulega zaś wątpliwości, że dach budynku jest powierzchnią zanieczyszczoną o trwałej nawierzchni. Nadto, w art. 3 pkt 38 lit. c ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 r. Nr 62 poz. 627 z późn. zm), gdzie mowa jest o wodach opadowych lub roztopowych pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych, użyto sformułowania „w tym”, a jak już wcześniej wskazano, dach jest powierzchnią zanieczyszczoną.
Podobne stanowisko zostało wyrażone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w sprawie III SA/Po 302/06 wyliczenie powierzchni zanieczyszczonych zawarte w ustawie jest jedynie przykładowe i nie stanowi katalogu zamkniętego. Wbrew zatem twierdzeniom skarżącego nie ma podstaw, aby nie zaliczyć dachu budynku do powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni. Przeciwny wniosek doprowadziłby do niemożności naliczenia opłat za
ścieki opadowe lub roztopowe wprowadzane w istocie do kanalizacji deszczowej z powierzchni dachu. W konsekwencji powstawałby nieuzasadniony obowiązek świadczenia przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne bezpłatnie usług odprowadzania ścieków, co byłoby sprzeczne z zasadami prowadzenia takiego przedsiębiorstwa.
W orzecznictwie kwestionowana jest również możliwość naliczania opłaty za odprowadzanie wód deszczowych w oparciu o powierzchnię. Zgodnie, bowiem z Rozporządzeniem Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków za cenę za odprowadzone
ścieki uważa się wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca usług jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za 1 m3 odprowadzonych ścieków lub za jednostkę miary powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni, z której odprowadzane są
ścieki opadowe i roztopowe kanalizacją deszczową.
Jedna z podstawowych wątpliwości wynika z § 2 pkt 10, w myśl którego cena za odprowadzone
ścieki to wielkość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą odbiorca usług jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za 1 m3 odprowadzonych ścieków lub za jednostkę miary powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni, z której odprowadzane są
ścieki opadowe i roztopowe kanalizacją deszczową. Ów spójnik „lub” bywa traktowany jako możność wyboru przy rozliczaniu za odprowadzanie ścieków opadowych i roztopowych kanalizacją deszczową zarówno za 1m3, jak i 1 m2 powierzchni. Faktycznie przy tzw. deszczówce możliwy jest jedynie wariant uzależniony od powierzchni.
Ponadto powołany przepis rozporządzenia jest sprzeczny w ustawą. W art. 26 Ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę określono, iż rozliczenia za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków są prowadzone przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne z odbiorcami usług na podstawie określonych w taryfach cen i stawek opłat oraz ilości dostarczonej wody i odprowadzonych ścieków.
Delegacja do wydania rozporządzenia także nie upoważniała właściwego ministra do wprowadzenia do przepisów nowego kryterium – jakim niewątpliwie jest zastosowanie kryterium powierzchni. Tak więc nie może dziwić twierdzenie odbiorców usług, że żądanie płacenia ceny za jednostkę miary powierzchni jest oparte na niekonstytucyjnych przepisach. Jednak przepis istnieje, natomiast wyeliminowanie wady może nastąpić jedynie poprzez zmianę przepisów albo orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.
Reasumując powyższe rozważanie w mojej ocenie samo pobieranie opłaty za odprowadzanie wód deszczowych i roztopowych jest zasadne, jednak dokładnej analizie należy poddać sposób naliczenia tejże opłaty przez przedsiębiorstwo wodociągowe.
Tagi: prawo wodne, odprowadzanie ścieków, ścieki
Opinie naszych zadowolonych Klientów