Otwarcie i ogłoszenie testamentu
10.01.2013
Osoba, u której znajduje się
testament, jest obowiązana złożyć go w sądzie spadku, gdy dowie się o śmierci spadkodawcy, chyba że złożyła go u notariusza. Kto bezzasadnie uchyla się od wykonania powyższego obowiązku, ponosi odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Ponadto sąd spadku może nałożyć na uchylającego się grzywnę.
Sąd albo notariusz otwiera i ogłasza
testament, gdy ma dowód śmierci spadkodawcy. O terminie otwarcia i ogłoszenia nie zawiadamia się osób zainteresowanych, jednakże mogą one być obecne przy tej czynności.
Ogłoszeniu podlega każdy dokument, który przedstawia się jako rozrządzenie ostatniej woli spadkodawcy, niezależnie od swej ważności, chyba że bez dokonywania jakichkolwiek wyjaśnień i rozstrzygania kwestii prawnych jest zupełnie oczywiste, że dokument ten nie może być uważany za
testament (por. np. orz. SN z 21 lipca 1951 r., C 691/51, LexPolonica nr 371609, PiP 1952, nr 1, s. 145; orz. SW w Lublinie z 20 listopada 1951 r., Cr 2027/51, NP 1953, nr 5, s. 86 albo orz. SW dla woj. warszawskiego z 19 października 1955 r., III Cr 1734/55, BMS 1956, nr 2, s. 51).
O dokonanym otwarciu i ogłoszeniu testamentu sąd spadku albo notariusz zawiadamia w miarę możności osoby, których rozrządzenia testamentowe dotyczą, oraz wykonawcę testamentu i kuratora spadku. Notariusz niezwłocznie zawiadamia o tym sąd spadku, przesyłając odpis sporządzonego protokołu.
Na przedmiotowym posiedzeniu sąd również dokona stwierdzenia nabycia spadku przez osoby wskazane w testamencie o ile
testament ten będzie ważny. Zgodnie z art. 669 Kodeksu postępowania cywilnego sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.
Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkobierca pozostawił
testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że
testament u niej się znajduje. Jeżeli
testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w sprawie I CKU 8/97 przepisy o postępowaniu w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku nakładają na sąd spadku obowiązek badania z urzędu, kto jest spadkobiercą (art. 670 § 1 kpc) oraz nakazują stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobierców, niezależnie od treści wniosku (art. 677 § 1 kpc). W wypadku braku testamentu sąd spadku z urzędu musi podjąć czynności zapewniające stwierdzenie nabycia spadku z zachowaniem ustawowego porządku dziedziczenia. Odrzucenie spadku przez spadkobiercę wyłącza go od dziedziczenia tak, jakby nie dożył otwarcia spadku (art. 1020 kc), co w konsekwencji - stosownie do art. 931 § 2 kc - powoduje, że udział spadkowy tego spadkobiercy (o ile jest on, jak w sprawie niniejszej, dzieckiem spadkobiercy) przypada dzieciom w częściach równych. Złożenie zatem w sprawie niniejszej przez trzy spośród czterech córek spadkodawczyni oświadczeń o odrzuceniu spadku, nakładało na Sąd, niezależnie od obowiązku pouczenia stron o następstwach prawnych tych oświadczeń, powinność ustalenia, czy spadkobierczynie, które spadek odrzuciły, mają dzieci, a następnie czynności stosownych do wyniku tych ustaleń.
Po przedmiotowym posiedzeniu kolejnym krokiem jaki powinna Pani podjąć jest wystąpienie pozwem o
zachowek po wcześniejszym wezwaniu wnuczki do dobrowolnej zapłaty zachowku.
Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).
Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
Natomiast nie widzę podstaw do żądania zachowku po Tacie gdyż nie została Pani w żaden sposób pominięta w dziedziczeniu. Sąd nie ma możliwości sprawdzenia stanu spadku to w Pani interesie jest podjęcie ewentualnej inicjatywy w tym zakresie.
Tagi: testament, zachowek
Opinie naszych zadowolonych Klientów
