Dziedziczenie a darowizna nieruchomości
05.03.2012
Niniejsza sprawa składa się z dwóch cementów uregulowanych w prawie spadkowym tzn. rozliczeniu schedy spadkowej oraz roszczeniu o uzupełnienie zachowku.
Scheda spadkowa
Zgodnie z treścią art. 1039 Kodeksu cywilnego jeżeli w razie dziedziczenia ustawowego dział spadku następuje między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że
darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.
Zaliczenie na schedę spadkową przeprowadza się w ten sposób, że wartość darowizn podlegających zaliczeniu dolicza się do spadku lub do części spadku, która ulega podziałowi między spadkobierców obowiązanych wzajemnie do zaliczenia, po czym oblicza się schedę spadkową każdego z tych spadkobierców, a następnie każdemu z nich zalicza się na poczet jego schedy wartość darowizny podlegającej zaliczeniu.
W dalszej poradzie prawnej pominę jednak dalsze rozważania dotyczące schedy spadkowej gdyż jak Pani słusznie wskazała wartość samochodu była znikoma dlatego też uważam za niecelowe skupianie się na tym aspekcie.
Zachowek
Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).
Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy
spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny uczynione przez spadkodawcę.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Przy czym za chwilę ustalania zachowku należy rozumieć datę w jakiej o tym roszczenia orzeka sąd - tak m.in. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 14 grudnia 1985 roku w sprawie III CZP 43/85.
Istotne natomiast w Pani sytuacji jest czy nie doszło do przedawnienia przedmiotowego roszczenia roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanej od spadkodawcy darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku - chwili śmierci spadkodawcy.
Pragnę jeszcze zaznaczyć, iż jeżeli nieruchomość była współwłasnością rodziców to roszczenie o zapłatę zachowku należy liczyć od daty śmierci każdego z nich.
Tagi: dziedziczenie, zachowek, spadek, darowizna
Opinie naszych zadowolonych Klientów
