Zrzeczenie się dziedziczenia i alimentów
25.01.2012
Zadane przez Pana pytanie jest wielowątkowe i należy podzielić je na dwie istotne z punktu widzenia prawa zagadnienia: możliwość zrzeczenia się dziedziczenia oraz możliwość zrzeczenia się roszczenia o
alimenty.
Zrzeczenie się dziedziczenia
Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w kodeksie cywilnym umowa o
spadek po osobie żyjącej jest nieważna. Jednakże zgodnie z treścią art. 1048 kodeksu cywilnego spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Powyższy przepis jest jedyną skuteczną możliwością zrzeczenia się dziedziczenia.
Takie stanowisko zostało potwierdzone również w postanowieniu Sądy Najwyższego w sprawie III CRN 35/84 - przepisy dotyczące spadkobrania nie przewidują możliwości „zrzeczenia się spadku” czy udziału w nim na korzyść innej osoby, w tym także na korzyść innego spadkobiercy. Spadkobierca ustawowy może zrzec się dziedziczenia tylko w drodze umowy notarialnej zawartej z przyszłym spadkodawcą (art. 1048 kc).
Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.
Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
W celu uniknięcia dziedziczenia spadku po rodzicach może Pan również po śmierci jednego z rodziców
spadek odrzucić lub przyjąć z dobrodziejstwem inwentarze.
Spadkobierca może bądź przyjąć
spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć
spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też
spadek odrzucić.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Zrzeczenie się alimentów
O wiele bardziej skomplikowana sytuacja prawna niż w przypadku zrzeczenia się dziedziczenia odnosi się do zrzeczenia się alimentów.
Sprawa zrzeczenia się uprawnienia alimentacyjnego nie jest wprost określona w przepisach prawnych. Należy jednak zaznaczyć, że świadczenia alimentacyjne są prawem niezbywalnym, tzn. nie można go przenosić umownie na inną osobę. Tym samym w mojej opinii prawo to także, z uwagi na ochronny charakter przepisu art. 128 krio (kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) - obowiązek dostarczania środków utrzymania (obowiązek alimentacyjny), a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo), nie może podlegać zrzeczeniu.
Podobne stanowisko można znaleźć w piśmiennictwie, w którym analizowano treść art. 128 krio na tle zrzeczenia się roszczenia alimentacyjnego. Zgodnie z przyjętym stanowiskiem uważa się, że samo roszczenie alimentacyjne nie może być przedmiotem swobodnej decyzji stron, w szczególności nie może być przedmiotem umowy ani też innej ugody, która by w skutkach prowadziła do jego ograniczenia.
Zatem pisemna umowa lub oświadczenie tej treści, w którym rodzice zrzekają się w przyszłości roszczeń alimentacyjnych, nie ma mocy prawnej. Ograniczenia w zakresie alimentacji mogą zostać jedynie wprowadzone mocą odpowiednich przepisów prawnych.
Tagi: alimenty, dziedziczenie, spadek
Opinie naszych zadowolonych Klientów
