Równoważny system czasu pracy
28.12.2012
System równoważnego czasu pracy stanowi jeden z systemów czasu pracy uregulowanych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 141 z późn. zm.). System ten pozwala na elastyczne planowanie czasu pracy w ramach danego okresu rozliczeniowego.
Na podstawie przepisu art. 135 k.p. jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 3 miesięcy. Natomiast przy pracach uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 4 miesięcy.
Zgodnie z przytoczonym wyżej przepisem art. 135 k.p. system równoważnego czasu pracy można wprowadzić w zakładach pracy, w których jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją.
Przedmiotowy system czasu pracy polega na tym, iż pracodawca ma prawo przedłużenia pracownikowi dobowego wymiaru czasu pracy równoważąc to skróceniem pracy w kolejnych dniach lub udzieleniem dnia wolnego od pracy.
Okresy rozliczeniowe
W podstawowym wariacie równoważnego systemu czasu pracy okres rozliczeniowy powinien wynosić jeden miesiąc. Jednakże ustawodawca przewidział następujące sytuacje, w których okres rozliczeniowy może być wydłużony:
-
maksymalnie do 3 miesięcy – dotyczy to szczególnie uzasadnionych przypadków;
-
maksymalnie do 4 miesięcy – dotyczy to prac uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych.
Należy podkreślić, iż do wprowadzenia dłuższych okresów rozliczeniowych konieczne jest porozumienie pracodawcy z zakładową organizacją związkową. Natomiast w przypadku, gdy w zakładzie pracy nie funkcjonuje zakładowa organizacja związkowa albo, gdy nie wyraża ona zgody na przedłużenie okresów rozliczeniowych dla wprowadzenia równoważnego systemu czasu pracy pracodawca powinien uprzednio zawiadomić właściwego inspektora pracy.
Wprowadzenie równoważnego systemu czasu pracy
Zasadniczo okresy rozliczeniowe należy ustalać w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy. Jeżeli jednak pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie ma obowiązku tworzenia regulaminu pracy okresy rozliczeniowe ustala się w drodze obwieszczenia.
Należy podkreślić, iż w jednym zakładzie pracy mogą być stosowane różne systemy czasu pracy. System czasu pracy, w którym ;pracownik obowiązany jest wykonywać pracy nie musi być określony w umowie o pracę.
Pracodawca może w każdej chwili zmienić obowiązujący pracownika system czasu pracy na równoważny. Do takiej zmiany niezbędne jest zaistnienie wskazanych wyżej przesłanek wprowadzenia omawianego systemu. Zmiana ta powinna być dokonana w takim samym trybie, w jakim wprowadzane są zmiany do regulaminu pracy. W przypadku, gdy w zakładzie pracy działają związki zawodowe, pracodawca powinien uzgodnić z nimi nową treść regulaminu pracy w zakresie systemu czasu pracy. Jednakże w następujących sytuacjach regulamin pracy ustala samodzielnie pracodawca:
-
gdy w uzgodnionym terminie nie dojdzie do wypracowania wspólnego stanowiska pracodawcy i zakładowej organizacji związkowej;
-
gdy w zakładzie pracy nie funkcjonuje zakładowa organizacja związkowa.
Zmiany w regulaminie pracy wchodzą w życie po upływie 14 dni od ich podania do wiadomości pracowników w sposób przyjęty w danym zakładzie pracy.
Pracownicy, których nie można zatrudniać w równoważnym systemie czasu pracy
Należy podkreślić, iż w omawianym systemie praca może być wykonywana powyżej 8 godzin na dobę. Dlatego też określonych pracowników nie można zatrudniać w tym systemie ze względu na to, że ich dobowy wymiar czasu pracy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę.
Do pracowników tych należą:
-
pracownice w ciąży;
-
pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia;
-
pracownicy, którzy opiekują się dzieckiem do ukończenia przez dziecko 4 roku życia – mogą oni jednak wyrazić zgodę na pracę powyżej 8 godzin na dobę.
Urlop w równoważnym systemie czasu pracy
Pracodawca powinien udzielać urlopu pracownikowi zatrudnionemu w równoważnym systemie czasu pracy na dni i godziny pracy.
Usprawiedliwiona nieobecność w pracy w równoważnym systemie czasu pracy
Okres usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy obniża jego
czas pracy o liczbę godzin tej nieobecności zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.
Tagi: czas pracy
Opinie naszych zadowolonych Klientów