Licencja wyłączna uregulowana jest w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Zgodnie z przepisem art. 66 tej ustawy umowa licencyjna uprawnia do korzystania z utworu w okresie pięciu lat na terytorium państwa, w którym licencjobiorca ma swoją siedzibę, chyba że w umowie postanowiono inaczej. Po upływie powyższego terminu, prawo uzyskane na podstawie umowy licencyjnej wygasa.

 

 

Przepis art. 67 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wprowadza rozróżnienie na licencje wyłączne oraz licencje niewyłączne. 

 

 

W zależności od treści umowy licencyjnej wyłączność licencjonobiorcy może ograniczać się tylko do jednego pola eksploatacji lub może obejmować wiele pól eksploatacji danego utworu. Na tej podstawie wyróżnić można licencję wyłączną o charakterze pełnym oraz licencję wyłączną o charakterze niepełnym. W przypadku, gdy twórca udzieli licencji wyłącznej w odniesieniu jedynie do określonych pól eksploatacji, może on udzielać swobodnie licencji w zakresie innych pól eksploatacji tego samego utworu. 

 

 

Należy podkreślić, iż w sytuacji, gdy strony nie zachowają pisemnej formy umowy licencyjnej, mogą one jedynie dowodzić udzielenia licencji niewyłącznej. Wynika to z faktu, iż umowa, której przedmiotem jest licencja niewyłączna może być zawarta w dowolnej formie. Dozwolona jest tutaj także forma ustna.  

 

Zawierając umowę licencji wyłącznej twórca utworu zostaje zobowiązany do powstrzymania się od upoważniania innych osób do korzystania z utworu na tych polach eksploatacji, na których została udzielona licencja wyłączna. Ponadto postanowienia umowy licencyjnej, której przedmiotem jest licencja wyłączna zobowiązują licencjonodawcę do niekorzystania z utworu w zakresie, w którym udzielił on licencji wyłącznej. Należy zauważyć, iż zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie nie ma zgodności co do tego, czy zawarcie umowy licencji wyłącznej nakłada na twórcę utworu oby dwa wskazane wyżej zobowiązania, czy tylko pierwsze z nich. Brak jednolitego poglądu w tek kwestii wynika z faktu, iż ustawodawca nie rozstrzygnął tej kwestii w sposób jednoznaczny. 

 

Przepisy w sposób jednoznaczny nie stanowią także o terminie, na jaki licencja wyłączna zostaje udzielona, a także o terytorialnym zasięgu jej obowiązywania. Jeżeli chodzi o drugie z tych zagadnień można odwołać się do treści przywoływanego już wyżej przepisu art. 66 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Z przepisu tego wynika, iż licencja wyłączna obowiązuje na terytorium całego państwa. 

 

W sytuacji, gdy naruszenie licencji wyłącznej zostanie dokonane przez twórcę utworu (licencjonodawcę), licencjonobiorcy przysługuje prawo żądania od niego odszkodowania na ogólnych zasadach określonych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jeżeli jednak naruszenie umowy licencji wyłącznej polegać będzie na zawarciu przez licencjonodawcę kolejnej umowy licencyjnej lub umowy przenoszącej autorskie prawa majątkowe, licencjonobiorca ma prawo żądać uznania takich umów za bezskuteczne w stosunku do niego. 

 

Ponadto, zgodnie z przepisem art. 67 ust. 4 UPrAut, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, uprawniony z licencji wyłącznej może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych, w zakresie objętym umową licencyjną. Przepisem ten ma charakter względnie obowiązujący. Wynika to z faktu, iż będzie miał on zastosowanie jedynie wówczas, gdy strony umowy licencji wyłącznej nie ułożą w tej umowie w inny sposób swoich stosunków. Prawo przysługujące licencjonobiorcy na podstawie przepisu art. 67 ust. 4 UPrAut jest skuteczne przeciwko każdej osobie, która korzysta z utworu w sposób bezprawny, a tym samym naruszając uprawnienia przysługujące licencjonobiorcy z tytułu posiadania licencji wyłącznej. W przypadku, gdy została zawarta umowa licencji wyłącznej o charakterze pełnym w czasie jej obowiązywania licencjonodawca nie może wystąpić z żadnym roszczeniem z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych do utworu przez osoby trzecie. Natomiast wówczas, gdy została zawarta umowa licencji wyłącznej o charakterze niepełnym to roszczenia z tytułu naruszeń autorskich praw majątkowych przysługują zarówno licencjonobiorcy, jak i licencjonodawcy w zależności od tego, na jakim polu eksploatacji osoby trzecie korzystają z utworu w sposób sprzeczny z prawem.