Zakup nieruchomości rolnej od ANR Agencji Nieruchomości Rolnych
27.06.2013
Pierwszeństwo kupna oznaczonej rzeczy na wypadek jej sprzedaży osobie trzeciej (prawo pierwokupu) znajduje swoje źródło w ustawie - ustawowe prawo pierwokupu (np. art. 166 Kodeksu cywilnego, art. 109-111 Ustawy o gospodarce nieruchomościami,
art. 3 Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego) lub w umowie stron (umowne prawo pierwokupu). Przepisy regulujące to prawo mają charakter bezwzględnie obowiązujący, w związku z czym niemożliwa jest ingerencja w ich treść przez strony.
Jak zauważa się w piśmiennictwie [M. Safjan, w: K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny, t. 2, 2011, komentarz do art. 596, s. 359], ustanowienie prawa pierwokupu powoduje pewnego rodzaju stosunek związania stron. Stosownie do niego uprawniony z tytułu prawa pierwokupu może oczekiwać, że zobowiązany, dochowując swoich obowiązków, umożliwi mu wykonanie przysługującego pierwszeństwa nabycia rzeczy w przypadku jej sprzedaży na rzecz osoby trzeciej.
W omawianej sprawie co najwyższej można rozważyć zastosowanie art. 3 Ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi. Zgodnie z jego brzmieniem w przypadku sprzedaży nieruchomości rolnej przez osobę fizyczną lub osobę prawną inną niż Agencja, prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy jej dzierżawcy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
-
umowa dzierżawy została zawarta w formie pisemnej i ma datę pewną oraz była wykonywana co najmniej 3 lata, licząc od tej daty;
-
nabywana nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy lub jest dzierżawiona przez spółdzielnie produkcji rolnej.
Skoro więc właścicielem dzierżawionej przez Pana nieruchomości jest Agencja Nieruchomości Rolnych to nie przysługuje Panu ustawowe prawo pierwokupu. Co więcej jak wynika z Pana opisu na chwilę obecną nieruchomość nie jest przeznaczona na sprzedaż co byłoby warunkiem możliwości skorzystania z prawa pierwokupu (gdyby Panu przysługiwało).
Oczywiście niezależnie od powyższych przepisów istnieje możliwość nabycia nieruchomości rolnych w sposób wskazany w Ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Zgodnie z powołaną ustawą Agencja sporządza wykaz nieruchomości Zasobu przeznaczonych do sprzedaży i ogłasza go w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, w siedzibie właściwej miejscowo izby rolniczej oraz właściwym miejscowo urzędzie gminy przez okres 14 dni przed dniem ogłoszenia przetargu lub planowanym terminem sprzedaży w innym trybie niż przetarg.
Zgodnie z art. 29 Ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości Zasobu po cenie ustalonej w sposób określony w ustawie przysługuje dzierżawcy zbywanej nieruchomości, jeżeli
dzierżawa trwała faktycznie przez okres co najmniej trzech lat.
Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 lipca 2006 r. w sprawie I CSK 138/2006 roszczenia o zawarcie umowy nie można wywodzić z pierwszeństwa nabycia. Konieczność uwzględnienia owego pierwszeństwa wprowadzała ograniczenia w swobodzie rozporządzania nieruchomością jedynie w razie jej zbycia. Uprawnienie właściciela do rozporządzenia prawem własności obejmuje także - w swym „negatywnym” aspekcie - uprawnienie do nierozporządzania przysługującym mu prawem.
Reasumując na chwilę obecną, jeżeli nic innego nie wynika z zawartych przez Pana umów,
anr nie jest zobligowana do wyzbycia się własności i sprzedaży Panu dzierżawionej nieruchomości.
Tagi: dzierżawa, prawo rolne, anr, pierwokup
Opinie naszych zadowolonych Klientów
