Testament sporządzony w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji
08.11.2014
Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).
Bez wątpienia, więc rodzeństwo nie znajduje się w katalogu osób uprawnionych do zachowku.
Natomiast zgodnie z art. 945 Kodeksu cywilnego
testament jest nieważny m.in. w sytuacji, gdy został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.
Stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli może być rozumiany tylko jako stan, w którym możliwość wolnego wyboru jest całkowicie wyłączona. Sugestia osób trzecich nie wyłącza swobody powzięcia decyzji. W przeciwnym wypadku - jak zgodnie podkreśla się w doktrynie - niemal każde oświadczenie woli byłoby dotknięte wadą wskazaną w art. 945 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego, rzadko bowiem człowiek działa zupełnie swobodnie.
Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie stwierdzenie u spadkodawcy choroby psychicznej, alkoholowej nie powoduje samo przez się nieważności testamentu (art. 945 § 1 pkt 1 k.c.). W takim wypadku niezbędnym jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego celem ustalenia zdolności testowania spadkodawcy w chwili sporządzenia przez niego testamentu.
W celu obalenia testamentu sporządzonego przez brata należałoby wykazać, iż w chwili jego sporządzania był w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Z całą pewnością fakt pokrycie kosztów aktu i zawiezienie brata do notariusza przez osobę powołaną w testamencie takiej nieważności nie powoduje.
W mojej ocenie jedyną możliwością było sporządzenie ugody, w której spadkobierczyni zobowiąże się do zapłaty określonych sum w określonym czasie na rzecz pozostałych spadkobierców ustawowych. Ugoda oczywiście powinna zostać sporządzona w formie pisemnej dla celów dowodowych.
Tagi: testament, zachowek
Opinie naszych zadowolonych Klientów